Küçük ya da büyük fark etmeksizin rastgele bir travma sonrasında yaşanabilecek ortopedik meselelerin başında kırıklar geliyor. Bu kazalar bazen kolay bir düşme olabileceği üzere bazen de trafik kazası üzere daha büyük yaralanmalar olabiliyor. Lakin nedeni ne olursa olsun kırıkların kesinlikle tedavi edilmesi gerektiğini söyleyen Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, kırıkların yanlışsız tedavi ile iyileşebildiğini lakin kırıkların önemli yaralanmalar olduğunun unutulmaması gerektiğine dikkat çekerek, sık karşılaşılan bu sıkıntıyla ilgili kimi yanlış bilgilerin olduğuna işaret etti.
“HAREKET ETTİREBİLİYORSAN KIRIK YOKTUR”
‘Hareket ettirebiliyorsan kırık yoktur’ algısının yanlış olduğunu tabir eden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, hareket kaybının kırığın bulgularından biri olmasına karşın kişinin ağrı eşiğine bağlı olarak travma sonrasında az ağrı duyan şahısların hareket etmeye çalışmasının hasara neden olabileceğini söyledi.
Doç. Dr. Onur Kocadal, “Vücudumuz, kırık durumunda ağrı sistemini kullanarak hareketlerimizi kısıtlar. Hareket kısıtlılığının bir öteki sebebi de kemik yapısındaki bozulmaya bağlı gelişir. Bilhassa eklem içi yahut modüllü kırıklarda kemik yapının bütünlük kaybı nedeniyle hareket kaybı gelişir. Çatlak terimi ise ayrışmamış kırıkları söz etmek için kullanılır. Hareket kısıtlılığı ve ağrı yakınmaları ayrışmış kırıklarda daha fazla olmakla bir arada çatlaklarda da olabilir” sözlerini kullandı.
Bu yanlışsız bilinen yanlış bilginin yaratabileceği olumsuz tesirlerin olabileceğine dikkat çeken Doç. Dr. Onur Kocadal, “Ayrışmamış bir kırık sıklıkla cerrahi dışı formüllerle tedavi edilebilir. Buna rağmen önemsenmeyip üzerine yük verilmesi yahut hareket edilmesi durumunda hastalar bu talihi kaybedebilir” diye konuştu.
“KIRIK DURUMUNDA KESİNLİKLE AĞRI VARDIR, AĞRI YOKSA KIRILMAMIŞTIR”
Ağrı kırığın temel bulgularından olmakla birlikte ağrının varlığı yahut yokluğunun kırık için bir kriter olmadığını, kırık durumunda kesinlikle ağrı vardır bilgisinin yanlış olduğunu söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Kafa karıştırıcı üzere görünmesine karşın bu durum kişinin ağrı eşiği ile bağlantılıdır. Ağrı eşiği yüksek şahıslar kolay kırıklarda ağrıyı göz arkası edebilmektedir. Gerilim kırığı üzere kronik travmaya bağlı gelişen yetmezlik kırıklarında da düşük seviyede ağrı meydana gelebilir” dedi.
Kırığın farkında olmadan ağrısız ya da hafif ağrıyla hareket etmenin ve tedavide geç kalınmaya da neden olabileceğini söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Ağrıyı az olarak yorumlayıp harekete devam edildiği durumlarda kırıktaki ayrışma ölçüsü artabilir. Bu da kolaylıkla tedavi edilebilecek hastalarda daha karmaşık tedavi metotlarının uygulanmasını gerektirebilir. Ayrıyeten kırığın iyileşmesi için hareketin kısıtlanması gerekir. Hareket ettikçe iyileşme dönemi uzayacaktır” tabirlerini kullandı.
“PARMAK KIRIKLARI RESEN GEÇER, DOKTORA GİTMEYE GEREK YOKTUR”
Parmak kırıklarının bizatihi geçebileceği ve doktora gitmeye gerek olmayacağına dair bilginin yanlış olduğunu söz eden Kocadal, uygun tedavi edilemeyen parmak kırıklarında, hal bozukluğu, hareket kısıtlılığı ve kavrama zahmeti meydana gelebileceğini ve bu nedenle kesinlikle tedavi edilmesi gerektiğini söyledi.
Doç. Dr. Onur Kocadal, kelamlarına şöyle devam etti:
“Kırıklarda kaynama sonrası işlevsel muvaffakiyet kırığın yerine ve ayrışma seviyesine bağlıdır. El parmağı kırıklarında açılanma ölçüsü ve kırığın eklemde olup olmaması kritik kıymete sahiptir. Bilhassa eklem içi kırıklarda yahut ayrışma gösteren parmak kırıkları kavrama zahmeti, hareket kısıtlılığı ve kozmetik deformitelere yol açabilirler. Ayak parmak kırıklarında el parmaklarına kıyasla tedavi sonuçları daha yüz güldürücüdür. Bununla birlikte kırık kuşkusu varlığında tedavi gerektirdiği unutulmamalıdır.”
Parmak kırıklarında hastanın yaşının da çok kıymetli olduğuna işaret eden Doç. Dr. Onur Kocadal, “Özellikle çocuklarda erişkinlerden farklı olarak büyüme çekirdekleri mevcuttur. Büyüme çekirdeği yaralamamaları uzun vadede deformitelere neden olabileceğinden çocuk kırıkları bilhassa önemlidir” diye konuştu.
“KIRILAN KEMİK ESKİSİNDEN DAHA GÜÇLÜ OLUR”
Kırılan kemiğin eskisinden daha güçlü olduğunun düşünülmesinin de yanlış olduğunu belirten, “Doç. Dr. Onur Kocadal, “Kemiğin dayanıklılığı ile kırık sonrası kaynama hali ortasında bir bağ yoktur. Hasebiyle kırılan kemik eskisinden daha güçlü olmaz” dedi.
“AĞRI YALNIZCA KIRIK BÖLGESİNDE VARDIR”
Travmayla birlikte kemik dokuda bütünlük kaybı meydana geldiğini lakin bunun yanında kırığı meydana getiren gücün yumuşak dokuda da hasar meydana getireceğini söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Dolayısıyla ağrı yalnızca kırık bölgesinde olmayıp daha geniş alanda da hissedilebilir. Ağrı yalnızca kırık bölgesinde vardır bilgisi yanlıştır” sözlerini kullandı.
Cumhuriyet
