Yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını ile gayret eden Türkiye, bir taraftan da bir zelzele ülkesi olduğu gerçeğiyle yaşamaya devam ediyor. Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kutoğlu, bir yandan pandeminin yarattığı meselelerle boğuşmakta olan Türkiye’nin, büyük bir zelzelenin yıkımıyla karşı karşıya kalmaması için Risk ve Ziyan Azaltma konusunda, bilhassa de Kentsel Dönüşümde yeni yaklaşımlara muhtaçlığı olduğunu söyledi. Mevcut durumda sistemin kentsel dönüşümden daha çok bina dönüşümü biçiminde geliştiğini belirten Kutoğlu, “Bu durum kentlerin meselelerinin çözmek bir yana daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Alansal dönüşüm ise özel dalın kar hedefi gütmesi vatandaşların ise kazanımlarını düşük bir bedelle elden çıkarmak istememesinin yarattığı güvensizlik nedeniyle birden fazla defa başarısızlıkla sonuçlanmaktadır” dedi.
Kutoğlu bu problemlerin tahlili için şu tekliflerde bulundu;
“Alım-satıma kapatılan binalar ve alanların süratle kamulaştırılması ve hak sahiplerini mağdur etmeden tekrar projelendirilerek muhtaçlığa nazaran otopark, ticaret ve turistik alan, park ve bahçe olarak kent ömrüne kazandırılmalıdır. Bu sürecin devlet ile hak sahipleri ortasında oluşturulacak bir Yatırım Paydaşlığı modeliyle yürütülmesi ve vatandaşların hisseleri oranında bu sisteme ortak olması mevcut sistemde eksik olan inancı tesis ederek iştiraki teşvik edecektir. Yatırım İştirakinin başlangıç sermayesi DASK ve sarsıntı fonlarından sağlanarak başlangıç için gereken sağlanabilir. Bir gayrimenkulün kıymeti yerinin pozisyonundan kaynaklanır. Kentsel dönüşüme bahis olan yapıların büyük çoğunluğu da vaktinde kentlerin en pahalı alanları üzerinde kurulmuşlardır. Hasebiyle hakkaniyet, hak sahiplerinin hissesinin bugünkü kıymet üzerinden değil, dönüşüm projesinin tamamlanması sonucu ortaya çıkacak bedel üzerinden hesaplanmasını gerektirir. Kamulaştırma ve kentsel dönüşüm nedeniyle konutlarını terk etmek zorunda kalanlar, ülkenin boş konut stoğu veritabanından alternatifler sunularak inançlı yapılara yerleştirilmeli, bunun için gerekli kaynak üstte açıklanan Yatırım Paydaşlığı fonundan karşılanmalıdır.”
ZONGULDAK / Cumhuriyet
Cumhuriyet
