Türkiye’nin düzmece, taklit ve kaçak eserde dünyada Çin’in gerisinden ikinciliği alırken arıcılıkta da Çin’den sonra dünya ikincisi pozisyonunda olduğunu vurgulayan Marka Müdafaa Kümesi sözcüsü Aslıhan Aydınlık, “Sahte, taklit ve kaçak eserler nedeniyle pandemide arı eserlerindeki uydurma eser artışı birinci sırada dikkatleri çekiyor. Pandemi periyodu ile son vakitlerde bağışıklık sistemi ve doğal eserlere olan ilgi ve talep artınca uydurma eserleri piyasaya süren fırsatçıların sayısı da arttı. Ülkemizde ve dünyada hala toz Çin propolisi ile üretilmiş ve etken husus olarak içinde antioksidan içermeyen çok sayıda eser piyasada propolis ismiyle satılıyor” dedi.
“ÇİN POROPOLİSİNİ SUYLA KARIŞTIRARAK PROPOLİS İSMİ ALTINDA SATIYORLAR”
Anadolu’daki bitki örtüsü nedeniyle içerik açısından en varlıklı arı eserlerini Türkiye’de üretmenin mümkün olmasına karşın bu alanda düzmece eser sayısının çok fazla olduğunu vurgulayan Aydınlık, “Anadolu propolisi dünyadaki öbür propolislere kıyasla en özel antioksidan bileşenlerini içerirken; ağaçların yaprak, sap ve tomurcukları öğütülüp katıldığı uydurma Çin propolisi; maltodekstrin, silikon dioksit, esirgeyici, katkı ve boya hususları içeriyor. Fırsatçılar ithal ettikleri kahverengi uydurma Çin poropolisini suyla karıştırarak propolis ismi altında satıyorlar. Propolisin hem ülkemizde hem de dünyada bir bildirimi, standardı, kodeksi yani yasal düzenlemesi olmadığı için de propolis ismi altında satılan eserler içeriklerini ambalajlarında belirtmiyorlar. İçerik açısından ne olduğu belgisiz uydurma eserler basitçe piyasada yer alarak tüketiciyle buluşuyor, olan kandırılan vatandaşa oluyor. Arı eserlerinde standardizasyon olması bir kodeks çıkarılması durumunda, yatırımcılarla iş birliği yapan Türk arıcıları Türkiye’yi küresel pazarda önder pozisyonuna getirecek bir markaya imza atabilirler,” dedi.
ALKOLLÜ İÇECEKLER VE TÜTÜN ESERLERİNDE DÜZMECE VE KAÇAK ESER
Pandemi nedeniyle kapanan restoranların alkollü içecek piyasasını ithal alkollü eserlerde kurların da yükselmesiyle birlikte negatif etkilediğine değinen Aydınlık bu durumun zincir marketlerde ve yazlık yerlerdeki satışlarda yaşanan artış ile dengelendiğini belirtti. Pandemi devrinde alkollü içeceklerde ithal eserlerde paralel ticaret yapan firmaların son kullanma tarihi geçmiş eserleri piyasaya sürdüğünü, ayrıyeten metil alkol ile üretilen uydurma alkollü içeceklerin internet üzerinden satışlarının da 2020’de arttığını vurgulayan Aydınlık, “Tüketicilerin son kullanma tarihinde farklı etiket yahut gerçeğine uygun olmayan bir farklılık gözlemlediklerinde eseri satın almamalarını, internetten aldıkları etil alkol ya da alkollü içecekler konusunda da dikkatli olmalarını öneriyoruz. İnternette etil alkol ismi altında yapılan satışların büyük çoğunluğunun ölümlere yol açan metil alkol olduğunu görüyoruz” dedi.
2020’de hudut geçişlerinde yaşanan sorunlar, devletin COVID-19’a karşı aldığı tedbirler ile kaçak pazarında yüzde 50’lere varan bir düşüş gözlemlendiğine değinen Aydınlık, temmuz ayında yürürlüğe giren doldurulmuş makaron ve sarılmış tütün satan şahıslara karşı 6 yıla kadar mahpus cezasının da caydırıcı bir tesir yaratmasının beklendiğinin altını çizdi.
23 Aralık’ta Resmî Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile sigaralara uygulanacak özel tüketim vergisi (ÖTV) oranının yüzde 67’den yüzde 63’e düşürülmesinin, iktisada ve enflasyon amaçlarına sağlayacağı müspet tesir açısından memnuniyetle karşılanan bir gelişme olduğuna değinen Aydınlık, ÖTV oranında indirim yapılırken, taban maktu vergi oranının birebir tutulmasının, alt fiyat kategorisindeki eserler üzerindeki vergi yükünü ve maliyet baskısını birebir oranda düşürmediğini tersine bu kategorideki eserler üzerinde fiyat artış baskısı yaratabilme mümkünlüğünü gündeme getirdiğini belirtti.
“DÜŞÜK FİYATLI SİGARALARA ARTIRIM YAPILMASI KAÇAĞI TETİKLER”
Düşük fiyat segmentindeki tütün eserlerinin fiyatlarında bir yükselme yaşanırsa bunun kaçak tütün eserleri piyasasında artış yaratacağını vurgulayan Aydınlık, “Buna bağlı olarak da Devletimizin 2014 yılından bu yana kayıt dışı tütün ticareti ile gayret için attığı faal adımlar sonucu elde edilen değerli kazanımların sekteye uğrayarak 2021’de 15 Milyar TL civarlarına ulaşan önemli vergi kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle, hem piyasa dinamiklerine etkiyi en aza indirgemek, hem de kayıt dışı eserlere yönelimi önlemek için, taban maktu vergi kararına ait düzenlemeyi şimdiye kadar kaçak tütün eserleriyle ilgili çabada gereken önlemleri ve iradeyi gösteren Devletimizin en kısa müddette masaya yatıracağına inanıyoruz” dedi.
İNŞAAT GEREÇLERİ DALINDA İHRACATA SAHTECİLİK MANİSİ
Geçersiz, taklit ve kaçak eserlerin 2020 yılında sıkça yer aldığı bir başka dal ise inşaat gereci bölümü oldu. İnşaat materyalleri bölümünde en çok karşılaşılan sahtecilik çeşidi taklitçilik ve ambalaj-içerik uyumsuzluğu. İç pazarın yanı sıra dış pazarda ihracatı olumsuz etkileyen sahtecilik nedeniyle Türk sanayicisi dengi başka menşeli eserlerle tıpkı fiyatı alamadığına değinen Aydınlık, hacim açısından geçen seneye oranla daha fazla ihracat yapılmış olmasına karşın bu muvaffakiyetin ciroya yansıyamadığını belirtti.
Türkiye inşaat gereçleri endüstrisinde etraf dostu, sağlıklı, güçlü eserlere öncelik verilmesi ve haksız rekabet yaratan taklitçilik ambalaj-içerik uyumsuzluğuna karşı CE ve G işaretli üretimin denetlenmesi gerektiğini belirten Aydınlık, arı eserlerinde yaşanan kodeks-içerik düzenleme eksikliğine benzeri bir sorunun
inşaat materyalleri dalında de yaşandığını söyledi. Aydınlık, “İnşaat materyallerinde katalog, bilgilendirme dokümanları ve ambalajlarında yer alan bilgiler gerçek olmayan içeriklerle yazılarak tüketici yanıltılıyor ve haksız yarar sağlanıyor. Eserlerin G işareti mevzuatındaki kalite seviyesini sağlayacak biçimde geliştirilmesi, CE ve G prosedürlerine uygun üretimin denetlenmesi haksız rekabetin önlenmesi ismine kıymetli bir adım olur” dedi.
Cumhuriyet
