‘Ona yapılanları ve onun yaşadıklarını unutmayacağız’
Muammer Sun, çağdaş Türk müziği için verdiği çaba sırasında aldığı darbenin bedelini ağır sıhhat meseleleriyle ödeyerek 88 yaşında ömrünü yitirdi.
Bestekar Onur Özmen toplumsal medya hesabından, Muammer Sun’un yakın dostu Türk bestekarı ve müzikolog Yalçın Tura’nın Sun için kaleme aldığı yazısını paylaştı.
“31 Mart 1964 akşamı Beyoğlu’nda Karaca Tiyatrosunda ‘Keşanlı Ali Destanı’nın birinci temsili. Seyirciler ortasında Cenan Akın’ın yanında oturan genci tanımıyordum. Cenan tanıştırdı; Muammer Sun imiş. İlgilenmiş, Ankara’dan kalkmış gelmiş” kelamları ile başlayan yazıda şu tabirlere yer verildi:
“Dostluğumuz orada başladı gelişerek devam etti. Ankara’ya gittiğinde, kısıtlı imkanlarına rağmen, beni, Üst Ayrancı’da eşi ve çocuklarıyla birlikte kaldığı dairede konuk ediyordu. Ankara’da İlhan Baran, Cengiz Tanç ve Muammer, İstanbul’da Cenan Akın, Kemal Sünder, Ali Doğan Sinangil ile ben birebir nesilden birbirleriyle çok iyi anlaşan bir genç bestekarlar kümesi oluşturuyorduk. Ortak gayemiz çağdaş çoksesli Türk Müziğine yapıtlarımızla katkıda bulunmak, onu geliştirmek ve geniş topluluklara ulaştırmaktı. Ankara’daki dostlar hem kendilerini geliştiriyor, hem de öğrenci yetiştirmeye çalışıyorlardı. Kemal dışında biz İstanbulluların müzik yazmak dışında aşikâr bir işi de yoktu. Muammer’in en büyük tutkusu, yurdun her köşesinde çoksesli korolar kurdurup geniş kitlelere iyi müziği ulaştırmaktı.
Cem İpekçi TRT’ye Genel Müdür olunca Muammer Sun’a TRT Müzik Dairesi Başkanlığını teklif etti. Muammer kabul etti. Birinci olarak TRT Çoksesli Korosu’nu kurdurdu. Başına ünlü koro şefi Walther Strauss’u getirtti. İmtihanla alınan genç sanatkarların yetişmesi için çok çalıştı. Dana sonra, müzikbilimi edebiyat ve çoksesli müzik alanında, değişik kısımlarda yapıtlar oluşması için müsabakalar açılmasını sağladı. Tanınmış bestekarlara yapıtlar ısmarladı. Her kolda değişik ve pahalı yapıtlar ortaya çıkmaya başlamıştı. Müzik alanında yapılan çalışmalar dinletilerde halka sunuluyordu, ayrıyeten bir de şenlik yapılması tasarlanıyordu ki…
Memduh Tağmaç, Muhsin Batur ve Faruk Gürler’in öncülüğünde bir darbe. Bütün bu hoş ve faydalı işlerin askıya alınmasına neden oldu. TRT’nin başına getirilen Musa Öğün, ısmarlanan ve ödül kazanan bütün yapıtları, çeşit farkı ayırt etmeden, ‘Bunlar komünistlerin işi’ diyerek çuvallara doldurtarak yok etti. Muammer Sun tutuklandı.
Uzun mühlet de kendisinden haber alınamadı. Nerede, hangi cezaevinde, ne üzere şartlarda tutulduğunu bilinmiyordu. O periyotta pek çok kişinin başına geldiği üzere yok edilmiş miydi?”
“İŞSİZLİKLE BOĞUŞMAK ZORUNDA KALDI”
Tutukluluğunun uzun müddet devam ettiğinin altını çizen Tipe, yazısının devamında şunları kaydetti:
“Uzun bir müddet sonra salıverildi. Ondan sonra da ömür uzunluğu çekmek zorunda kaldığı böbrek yetmezliği, göz bozukluğu, sigara alışkanlığı üzere meşakkatlerin yanı sıra, işsizlikle de boğuşmak zorunda kaldı. Bütün bu olayları, detaylarıyla pahalı eşi Sinemis Sun’un yazdığı ‘Karnında Güneş Taşıyan Adam’ başlıklı ömür hikayesinden okuyabiliyoruz.
Direndi, yılmadı bin bir zahmetle boğuşarak çalıştı. Birbirinden hoş, unutulmaz, çok bedelli yapıtlar ortaya koydu. Binlerce öğrenci yetiştirdi. Örnek bir sanat ve fikir adamı olarak yurdumuzun beşerlerine iyiyi, doğruyu, hoşu tanıtmaya uğraş etti.
Yarım yüzyılı aşan bir dostluk, kardeşlik, arkadaşlık, ülküdaşlık bugün sona mı eriyor? Hayır. 60’lı, 70’li yıllarda ortak bir emelimiz vardı; Yurdumuz insanına başta çağdaş, çoksesli müzik olmak üzere, her şeyin en iyisini, en doğrusunu, en hoşunu vermekti davamız.
“ONA MAHZUR OLANLARI UNUTMAYACAĞIZ”
Başardık mı? Tahminen biraz. Fakat kâfi mi? Hayır. Boğuştuğumuz berbatlıklar, aşmaya çalıştığımız mahzurlar olmasaydı tahminen daha iyisini yapabilirdik. Tekrar de Muammer Sun kardeşimin bıraktıkları onu yitirmekten duyduğumuz büyük acıyı biraz olsun unutmamızı sağlıyor. Onun bize armağan ettiği eserler sonsuza kadar içimizi aydınlatmayı sürdürecek. Onu unutmayacağım. Ancak ona o acıları çektirerek, bizleri keyifli edecek daha pek çok hoşluğu yaratmasına pürüz olanları da unutmayacağız. Metin Erksan’ın söylediğini yineliyorum, ‘Unutmak ihanettir.’
Yıllarca evvel bir gün, sık sık yaptığımız üzere, Göztepe’deki konutumda buluşup uzun uzun konuşmuş daha sonra da meskenin kapısının önünde fotoğraf çektirmiştik. Göztepe’de dört dost besteciyi bir ortada gösteren bu fotoğrafta, ön sıralarda görülenlerin üçü birer birer gittiler. En artta ben kaldım. Bakalım… Ben de sıramı savdığımda gerimizde soluk bir fotoğrafta dört gölge kalacak.”
Cumhuriyet