Pandeminin hayata girmesi daha eski fakat biz Mart 2020’de kapanmıştık, neredeyse bir yıl oluyor. Ağzımızı burnumuzu kapamayı öğrendik, maske kullanımı yüzde 85’leri bulmuş, natürel o maskeleri ne kadar hijyenik kullanıyoruz, orası meçhul. 4 saatte bir değiştirin diyorlar, cebindeki maskeyi kaç gündür kullandığını bilmediklerimiz var, lakin en azından sokakta, kamu ulaşım araçlarında, marketlerde artık herkesin yüzünde maskesi var. Ancak yeniden de tabipler şad değil. Bu tedbirin sahiden tesirli olması için kullanımın yüzde 95 olması gerekiyor diyorlar. Maske kullanımı kadar, toplumsal uzaklık ve hijyen de çok değerli.
Ellerimizi daima yıkamayı ne kadar öğrendik bilemiyorum. Ancak biz Akdeniz insanıyız, yakın teması severiz. Toplumsallaşmaya meraklıyız, bakıyorum, şimdi uzak durmaya alışamadık. Hâlâ yakınız birbirimize. Esasen ekonomik kriz vurdu, pandemi şartlarında kapanan işyerleri, esnafın durumu ortada. Bunlardan dolayı çok mutsuzuz. Kelamı dizilere getireceğim de onun için yazıyorum bunları kültür sanat sayfasında. Geçende Kadir Has Üniversitesi’nin Toplumsal Eğilimler araştırması açıklandı. Toplum, neredeyse bütün boş vakitlerini ekranda ve toplumsal medyada geçiriyor.
Gazete ve kitap okuma yüzdelerinde büyük düşüş var. Zira gazetelerdeki haberler, alışılmış bizimki üzere gerçekleri yazanlarda, pek iç açıcı değil. Kitaplar da o denli. O vakit gerçeklerden kaçış başlıyor, ekranlardaki dizilerde insanların tek sıkıntısı ikili bağlar. Âşık olmalar, ayrılmalar, boşanmalar, entrikalar, aile içinde dönüyor senaryo. Fakat dikkatimi çeken bir nokta var: kıssa bugünde geçse de bir gerçekdışılık. Bu dizilerin hiçbirinde pandemi yok! Pandemi olmayınca maske de yok. Siz rastladınız mı?
Dizi izleyenler ortasında soruşturdum, yerli dizilerin hiç birinde maske yok! Meğer ekran ardı manzaralarda bütün çalışanlar maskeli, daima test yaptırıyorlar, kamera önüne geçildiğinde çıkarılıyor o maskeler. Kamera önünde hayat maskesiz devam ediyor, sımsıcak sarılmalarla, yakın plan çekimlerde sarmaş dolaş, iç içe, lafı edilmediği için imgesi de yok pandeminin?
ÖRNEK OLABİLİRLER
Meğer gerek aşının, gerek maske kullanımının, gerek toplumsal araya dikkat etmenin topluma benimsetilmesi için çok tesirli olabilir diziler? Dizilerin fanları var. Onlar sevdikleri karakterin maske takmasını, hijyene ve toplumsal araya dikkat etmesini, aşı olmak istemesini de örnek alır, benimser. Niçin kullanılmıyor bu kadar tesirli bir bağlantı aracı? Dizilerin reyting kasveti var, hayat tozpembe olmalı ki izlensin! Tam bir antidepresan tesiri yaratıyorlar. Alışılmış bu da senaristlerin işini zorlaştırıyor. “Sen Çal Kapımı” dizisinde baş karakterler Eda ve Serkan’ın her ülkeden kalabalık fan kümesi ikilinin daima bir arada olmasını, aşklarının sürmesini istiyor ancak o vakit da bahis ilerlemiyor ki? İki sevgilinin ortasına kara kedi üzere giren Balca ve babaanne karakteri reytingleri düşürünce şutlandı! Düğün de yapalım keyifli olsunlar? Romantik güldürüde evlenirlerse dizi final yapar. Yapmasın, izleyelim istiyor seyirci. O vakit düğün öncesi şok: Serkan yok oldu, düğün iptal! Artık tırnaklar yenilerek yeni kısım beklenecek. Kim takar maskeyi!
YABANCI DİZİLER NE YAPIYOR
Yabancı dizilerde nasıl yürüyor bu iş diye ekran uzmanı Elçin Yahşi’ye sordum, şöyle yanıtladı:
“Salgın’ı senaryoya dahil eden birinci dizi “This is Us” oldu. Akabinde Shameless’ın yaratıcısı, final döneminin pandemi ve iktisattaki tesirlerini de kapsayacağını duyurdu. “Grey’s Anatomy” de yeni döneminde elbette Covid-19’a yer vereceğini belirtti. Öteki dizilerin senaristlerinin bir kısmı, pandeminin baharla birlikte geçip gideceğini düşündükleri için öykü akışına salgını eklemeyi başlangıçta düşünmediklerini belirtmişlerdi. Paralel kainatta yaşamıyoruz gerekçesiyle pandemiyi senaryo akışına ekleyen dizilerin sayısı giderek artıyor lakin tartışmalar da sürüyor:
Okullar kapalı, okulda geçen diziler ne yapacak?
Harika kahraman dizilerine pandemi nasıl dahil edilecek? Yaşayarak göreceğimiz bir süreç kısaca.” “Sadece yabancı dizi izlerim” diyen bir diğer kaynağım ise yeni dönem polisiye dizilerden “Special Victim” ve “Bull’da ise covid bağlamında maske, aralık ve hijyen mevzularının işlendiğini aktardı. Siz hangisinden yanasınız? Sevdiğiniz izlediğiniz dizilerde pandemi, maske, toplumsal uzaklık olmalı mı? Yoksa birkaç saatliğine herkesin hoş, herkesin şık, herkesin âşık olduğu, ne ekonomik kriz, ne pandeminin olduğu hayal dünyasında yaşamak size iyi mi geliyor? Antidepresan üzere, bir kadeh içki üzere, uyuşturucu üzere?
Cumhuriyet
