İktisat dünyasının kıymetli isimlerinden Prof. Dr. Korkut Boratav, “döviz fiyatlarından yararlanan küçük bir kesim gözetilmiyorsa”, iktidarın gayesinin erken seçim olduğunu, iktisatta yaşananların öteki bir mantıklı açıklaması bulunmadığını söyledi. Boratav, Cumhuriyet’in sorularına verdiği cevaplarda şunları vurguladı:
– Faizler inecek: Cumhurbaşkanı’nın Merkez Bankası’nda yaptığı yeni değişikliklerin tek iç tutarlılığı şudur: Faizleri indirmeye devam edecek. Böylelikle mesela IMF’nin son Türkiye datalarında öngördüğü yüzde 9’luk büyüme temposu hayata geçer. Böylelikle Türkiye iktisadı kriz içinde dünyanın en süratli büyüyen ekonomilerinden birisi olma şan ve gururuna ulaşmış olur.
– Erken seçim: Türkiye’nin büyüme öngörüsünün yükselmesi konusunda genel bir kanaat birleşmesi var. Kredi derecelendirme kuruluşları, IMF ve Türkiye’deki gözlemciler sanayi istatistiklerine, öncü bilgilere bakarak büyümeyi öngörüyor. Bunu sağlayan tek sistem 2018’den beri sınama, deneme ile belirlenen finansal genişlemedir. Bu, kırılganlıkları daha da ağırlaştırır. Maksat ise kısa periyotlu büyüme temposunu yükseltmek. Bunun yarattığı algı ile erken seçime gitmek.
– Polisiye olay: Merkez Bankası’ndaki vazife değişikliklerinden sonra ekimde faiz değişmezse iç tutarlılığı olmayan bir sonuç ortaya çıkacak. Cumhurbaşkanı kararları ile manasız bir döviz çılgınlığı yaratılmış olacak. Hiçbir manası yoktur. Ta ki kısa vadeli döviz fiyatlarından yararlanan küçük bir kesim gözetilmemişse. Bu da polisiye hadisedir.
– Büyüme kırıntısı: Türkiye 2018’den beri bunu daima deniyor. Başarılı da oluyor. Kısa periyotlu küçülmeyi, şirket batmalarını önlüyor. Şirketler batmadığı için de bankalar iyi makus dış kredilerini çeviriyor. Böylelikle iktisat yüksek tempo ile büyüyen ekonomilerden biri oluyor. Natürel bunu sürdürmek mümkün değil. Toplumsal buhranın hafiflemediği de ortada. Zira işsizlik oranları dünya rekoru seviyesinde seyrediyor. Demek ki geniş işçi halk bölümlerinin içinde yaşadığı işsizlik ve toplumsal buhran sürecek ancak kısa periyotlu büyümenin yarattığı kırıntılar seçimi kazanmasına imkân verecek. Beklentileri bu.
– Enflasyonu tetikler: Döviz fiyatlarındaki artışla birlikte bir gerginlik oluşuyor. Başta güç ve petrol olmak üzere enflasyonu tetiklenmemesi mümkün değil. ÖTV’den fedakârlık etmenin de bir hududu var.
– İşçiye fon yok: Türkiye salgın sırasında gelir kaybına uğrayan işsizlere, geniş işçi kısımlara, yalnızca ücretliler değil, fakir kısımların bütününe maliyeden en az bütçe aktaran, fon aktaran ülkelerden birisi. Buna rağmen finansal genişlemede dünya rekorunu kırmak için yarışan ülkeler ortasında yer alıyor.
Cumhuriyet
