Prof. Dr. Sakarya: Tatil yerlerinde iş çığrından çıkmış durumda, ağustos ayı içinde patlama yaşayabiliriz
Kurban Bayramı öncesinde hadise sayısının 7 bini aşması, tatil bölgelerinde oluşması öngörülen yoğunluk nedeniyle tedirginliğe neden oldu.
İçişleri Bakanlığı’nın 1 Temmuz’da yayımladığı olağanlaşma genelgesinin yanlış anlaşıldığını söyleyen Medicana International İzmir Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serhan Sakarya, olağanlaşmanın ekonomik ve toplumsal meselelerin ortadan kalkması için getirilen birtakım açılımlar olduğuna dikkati çekip, maske, aralık ve paklık kurallarına ahengin devam etmesi gerektiğini söyledi. Aşılamadaki suratın umut verdiğini söz eden Sakarya, önlemlerle ilgili vatandaşlara ikazlarda bulundu.
“DELTA VİRÜSÜNÜN HAKİM OLMASI KAÇINILMAZ”
Yaz aylarına girerken olay sayısının istenen sayılara yakın olduğunu lisana getiren Prof. Dr. Serhan Sakarya, delta varyantının ortaya çıkmasıyla birlikte tablonun değişmeye başladığını belirtip, “Yazın beşerler genelde açık yerlerde olduğu için teneffüs yoluyla bulaşan enfeksiyonların bulaşma riskleri daha az oluyor. Ancak virüs devamlı yapı değiştirdiği için insanları enfekte etme oranı her mutasyon sonrasında artıyor. Olağan virüste 1’e 1,5 civarında bulaş riski varken, İngiliz mutasyonunda bulaş riski 2’ye çıktı. Delta varyantında ise bu oran daha da arttı. Yani virüs her mutasyon geçirdiğinde bulaşıcılık daha çok artıyor. Bir ülkeye bir olay girmesi, daha sonra onun hakim virüs olmasına neden oluyor. Bunun en kıymetli örneklerinden biri ekim kasım ayında, birkaç İngiliz mutantı görülmüşken nisan ayında yüzde 85-90 İngiliz mutantını görüyoruz. Deltanın girişiyle birlikte Türkiye’de hakim virüs kümesinin delta olması kaçınılmaz üzere duruyor” dedi.
Virüsün bakteri üzere davranmadığının altını çizen Prof. Dr. Sakarya, konağa gelip yerleşen virüsün konakta hastalık yaparak çoğalmaya başladığını tabir etti. Çoğalma sırasındaki denetimsiz büyümenin kimi mutasyonlara neden olduğunu belirten Prof. Dr. Sakarya, şunları söyledi:
“Bu mutasyonlar daha sonra o beşerden öbür insanlara bulaşarak geçiyor. Yani en kıymetli sorun bunun konakta yer bulması. Konakta yer bulduğu sürece virüs çoğalabiliyor ve mutasyon gösteriyor. Konakta yer bulmamasını sağlamak için pandemi kriterlerine nazaran hareket edildiğini unutmayacağız. Olağanlaşma insanlara iyi anlatılamadı. Olağanlaşma ekonomik toplumsal problemlerin ortadan kalkması için birtakım açılımların yapılmasıydı. Yani maskenizi indirin, arayı korumayın ya da elinizi ayağınızı yıkamayın üzere bir şey söylenmedi. Bunu en dikkatli yapmamız gereken vakitlerden birini yaşıyoruz. Zira hala virüs düşük vaziyette. Aşılama önemli devam ediyor. Bu aşılamanın devam etmesi çok umutkar.”
AŞI AYKIRILIĞINA DİKKAT ÇEKTİ
Türkiye’de 24 milyon kişinin, yani yüzde 19’luk bir popülasyonun tam aşı olduğunu anlatan Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Serhan Sakarya, geri kalan yaklaşık 60-70 milyon kişinin ya bir aşı olmuş ya da hiç aşı olmamış kümede yer aldığı için hala virüs taşıma riskine sahip olduğunu vurguladı. Aşı olanların da ağır virüsle müsabakası durumunda hasta olabildiğini belirten Prof. Dr. Sakarya, “Aşılıysanız hasta olduğunuzda hastaneye ya da ağır bakıma yatma bahtınız daha az olur. Fakat hasta olma riskiniz hala var. Hasebiyle bizim aşıyı kapanma periyodu girmeden yani ağustos sonunda bitirmemiz lazım. Devlet aşı bulmak ve bunu yapacak sıhhat işçisi konusunda çok iyi örgütlenmiş olmasına rağmen, Türkiye’de gelişen öteki bir sorun ortaya çıkıyor. Bu da aşı aksiliği. Haritaya bakıldığında bir küme bölge hiç olmuyor aşıyı. Şuna bakmak lazım, aşıyı olan bölgelerdeki 100 binde kaç hasta var, aşı olmayan bölgelerde yüz binde kaç hasta var. Şu an bizim hasta sayımız 5 binden 7 bine gerçek tırmanmış durumda. Yani yüzde 40’lık bir artış var. Aşı olmuş bölgelerde hastalığın yayılmasının önemli azaldığını görüyoruz. Aşı aykırısı olan bir küme öbür insanların da karşısında tehdit oluşturuyor” dedi.
“AŞI OLMAMIŞ BÖLGELERE SEYAHAT KISITLANMALI”
Enfeksiyon hastalığının kişinin kendisini ilgilendiren bir hastalık olmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Sakarya, hasta olan bireyler ile hasta olmayanların ayırt edilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Sakarya şu ikazlarda bulundu:
“Maskeyi takmıyor, arayı korumuyorlar. Herkes her şeyi olağanmış üzere kabul ediyor. Tatil yerlerinde bu iş büsbütün çığırından çıkmış durumda. Tatil bölgeleri en az hadise görülen bölgeler iken birkaç ay sonra en yüksek hasta sayılarının görüldüğü yerler olacak. Büyükşehirlerde yaşayanlar ailelerini görmek üzere bayramda seyahat edecek. Kavimler göçü başladı diyebiliriz. Şayet aşı olmuşsanız, aşı olmuş şahıslarla birlikte olmak hastalık riski açısından sıfıra yakındır. Hiç aşı olmamış şahıslarla hiç hasta olmamış bireylerde risk müthiş yüksek. Münasebetiyle aşı olmamış bölgelere seyahatlerin muhakkak denetimli olması gerekir. Zira o beşerler bir hastalığı kapabilecek kadar bir mühlet birlikte kaldıktan sonra oradan çıkıp kendi yaşadıkları kentlere gelecekler. Yeniden büyükşehirlerde bu patlamaların olacağını düşünüyorum. Bayramda hiçbir muhafaza olmaksızın insanların bir ortaya gelmeleri nedeniyle dönüşün çok makus olabilme korkusu beni sardı. Biz ağustos ayı içinde patlama yaşayabiliriz. Ülkemizde önemli boyutlarda bir aşı olmaya karşı direnen topluluk var. Aşı olmuşlarla aşı olmamışları devlet birbirinden ayırmak zorunda. Fransa’da önemli reaksiyonlara neden olan aşı olmamış şahısların devlet imkanlarından faydalanmasını men etti. Bu toplumu korumak için yapılan bir davranıştır. Bunun demokrasiyle insan haklarıyla bir ilgisi yok. Hak tek taraflı değil. Bu nedenle aşı olmayı kabul etmeliyiz. Yoksa bu beladan kurtulamayız.”
Cumhuriyet
