İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tufan Tükek, bu yıl kısıtlamaların bitmesi ve aşılamanın verdiği rahatlıkla maske ve ara kurallarına daha az dikkat edilmesi nedeniyle kışın daha güç geçebileceği konusunda uyardı. Prof. Dr. Tükek, Covid salgınında durumun çabucak hemen geçen yılkiyle birebir seviyede ilerlediğini söyleyerek, bu yıl farklı olarak hastaneye yatışlarda büyük bir artış olmadığını, bunu da aşının sağladığını belirtti. Lakin diğer büyük bir tehlikeye işaret ederek, “Vaka sayıları hala istediğimiz seviyede azalmadı. Kasım ayından sonra büyük bir dalgayla, geçen seneyi geçirmiştik. Bu sene aşılanmayla birlikte yatan hasta sayısında o kadar büyük bir artış olmadı. Lakin hadise sayılarında azalma olmaması, önümüzde ağır kış kaidelerinin olması, kısıtlamaların büsbütün kalkması ve okulların açılmasını da hesaba katarsak, aslında kasım ayından sonrası sahiden bizi kaygıya sevk ediyor” dedi.
“BAZI KENTLERDE ORANLAR HALA ÇOK YÜKSEK”
Kimi kentlerde 100 bindeki günlük hadise sayılarının hala 500-600’lerde olduğuna da dikkat çeken Prof. Dr. Tükek, ikazda bulundu ve “Bazı kentlerimizin kurallara uymadığını, muhtemelen aşılamada da geri kaldıklarını olay sayılarından görüyoruz. 100 binlik sayılara 500’ü geçen kentler var. İstanbul oldukça vakittir günlük 100 binde 200’lü sayılarda gidiyor. Bu düzeyler tolere edilebilir. Zira hadise sayısının artmasını önlüyor. Lakin İstanbul’da işin içine girerse, yani 100 binde 300-400’e bile çıksa günlük olay sayısı, bu sayılar 30 binlerden 40-50 binlere ulaşabilir” diye konuştu.
“YOĞUN BAKIM YATIŞLARI 20’Lİ YAŞLARA KADAR DÜŞTÜ”
Aşısız kümenin bilhassa 30’lu yaşların altında çok daha fazla olduğuna da işarete den Prof. Dr. Tükek, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Özellikle 30 yaşın altına baktığımızda aşılanma oranlarının çok düştüğünü, günlük aşılamaların da azaldığını kendi kliniğimizde de gözlemliyoruz. Hastanede yatışlarda ise bize gelen hastaların dışında çok sayıda hasta için birtakım merkezlerden konsültasyon isteniyor bizden de. Burada dikkatimizi çeken şey, çoklukla 20’li yaşlardaki hastaların tedavisi için sorular geliyor. Bunların ağır pnömoni olup hastaneye yatırıldığı ve oksijen tedavisine başlandığı belirtiliyor. Olağanda bir üst teneffüs yolu enfeksiyonu, örneğin bir influenza’da, bu yaş kümesinde bu kadar ağır bir tablo beklemeyiz. Fakat maalesef koronavirüste tablo, ağır oluyor. Bilhassa Delta varyantı, gençlerde de önemli, ağır pnömoni yaparak hastanın hayatına mal olacak seviyeye gelebiliyor. Hasta genç olmasına karşın ağır bakıma düşebiliyor, ağır bakıma düştükten sonrasında vefat oranları da artıyor. Birebir şey, 65 yaşın üzerindekiler ve kronik hastalığı olanlar için de hala geçerli. Maalesef kaybettiğimiz günlük 200’ün üzerindeki hadiseler ortasında bu saydığım kümeler var.”
“BU YAŞ KÜMESİ MASKE ARALIĞA DE DİKKAT ETMİYOR”
Toplumda ‘okullar açıldı, olağan hayatımıza döndük, demek ki sorun ortadan kalktı’ üzere çok yanlış bir inanış olduğuna değinen Prof. Dr. Tükek, aşılanmanın istenen seviyeye ulaşana kadar tedbirlerin bırakılmaması gerektiğine de vurgu yaparak, “Sanki tehlike yok artık üzere bir algı var toplumda. Maskeye karşı aslında direnç vardı, artık bilhassa genç kümede hem aşılı değiller, hem de çok fazla toplumsal temas halindeler toplum içinde, başka yaş kümeleriyle da üstelik, bir de bu gençlerin maskesiz olması da hastalığın bu yaş kümesi ortasında çok daha fazla artmasına neden oluyor. Aşı olmayan, maske takmayan ve toplumsal araya uymayan küme, koronavirüsün tam da istediği ortamı sunuyor” dedi.
“BU YIL İNFLUENZA AĞIR GEÇEBİLİR”
Geçtiğimiz yıl çok görülmeyen influenza, parainfluenza virüslerinin bu yıl yine görülmeye başlandığına dikkat çeken Prof. Dr. Tükek, acil müracaatlarının iki katına çıktığını söyledi ve kelamlarını şöyle sürdürdü: “Şu an acillere müracaatlar iki katına çıkmış durumda. Çabucak çabucak hepsi boğaz ağrısı, burun akıntısı, hapşırık üzere üst teneffüs yolu enfeksiyonu semptomları ile geliyor. Alışılmış ki öncelikle koronavirüsü dışlamak için PCR testi yapıyoruz. PCR saygılarımız da bu devir iki katına çıkmış durumda. Fakat gözlemlediğimiz kadarıyla Covid müspet çıkma oranı değişmedi. Yeniden yüzde 10-15 bandında. Geri kalan yüzde 80-85’lik küme aslında öbür virüs enfeksiyonları ya da farklı semptomlar üzere gözüküyor. Bilhassa influenza ve onun türevleri (parainfluenza gibi) üst teneffüs yolu enfeksiyonu yapan hastalıklar, havaların değişmesiyle bu sene çok daha fazla gündemde. Bu nedenle geçen seneye nispeten grip aşılarını bu yıl daha fazla öneriyoruz. Zira hem maske kullanımında azalma var hem de geçen sene hastalık yapmadı bu virüsler, bu sene daha önemli hastalık yapma potansiyeli var. Virüs yine dolanıma girdi ve insanlarda hastalık yapmaya başladı. O yüzden risk kümesindekilerin kesinlikle grip aşısı olması gerekiyor. Bunlar dışında risk kümesindeki bir hastaya bakım veren bireyler üzere dolaylı risk taşıyanların da kendileri risk kümesinde olmasa da grip aşısı yaptırmalarında yarar var.”
“KISIR DÖNGÜYÜ FAKAT AŞI İLE KIRABİLİRİZ”
Aşılara karşın hastalığa yakalanmanın doğal olduğunu, aşıların mevt ve ağır hastalığı engellemek üzere işe yaradığını da anlatan Prof. Dr. Tükek, kelamlarını şöyle noktaladı: “Tabii ki siz tekrar kendinizi koruyacaksınız, maske takacaksınız, toplumsal uzaklığa devam edeceksiniz. Aşı sizin ölmenizi önlüyor, daha ağır hastalık geçirmenizi engelliyor. İnfluenzada olduğu üzere, influenza aşısı da tıpkı. RNA aşılarında çoklukla bu var, sizin hastalığı daha ağır formda geçirmenizi önleyecek bir aşı yapılıyor lakin virüsü taşıyabiliyorsunuz. Daha kısa sürüyor hastalığınız ve bulaştırma etkiniz. Bir sarmal içerisine girdiğinizde diyelim ki, tahminen 5-6 ay olay sayısında bir artış olacak, sayılar birebir seviyede kalacak fakat bir mühlet sonra aşılanma ile bulaştırıcılığın azalması sağlanacak ve bu biçimde bu döngüyü kıracağız. Bu kısır döngüyü kırdığımızda, virüsün yayılmasını da engellemiş olacağız, virüs artık üzerinde yaşayacak organizma bulamadığı vakit da zayıflayacak ya da kendi kendini yok edecek”
Cumhuriyet