Ülkede yaklaşık 10 milyon kişi, açlık hududu altında, 2 bin 324 TL’lik taban fiyatla geçinmeye çalışıyor. Bu ay sonunda açıklanacak olan minimum fiyat için görüşmeler başlarken, Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Prof.Dr. Hayri Kozanoğlu, 2021 taban fiyatının 3 bin 770 TL olması gerektiğini hesapladı. Sol Parti için yaptığı hesaplamayı paylaşan Kozanoğlu, taban fiyat alan insanların yetersiz beslendiğine, faturalarını ödeyemediğine, çocuklarının uzaktan eğitim görmesi için gerekli donanımı sağlayamadıklarına ve “iki yakalarını bir ortaya getirmek için” borç batağına saplandıklarına dikkat çekti. Kozanoğlu, minimum fiyatta yapılacak hakça bir artışın, ekonomiyi de canlandıracağını belirterek, şunları söyledi:
VERGİ DIŞI BIRAKILMALI
“Asgari ücretliler en temel insani ihtiyaçlarını karşılamakta zahmet çeken dar gelirli bir kesim. Bu nedenle gelirlerini çabucak harcamaya dönüştürme, ekonomiyi canlandırma eğilimleri yüksek. Minimum ücretlilerin ithal malları satın alma eğilimleri de düşük. O nedenle gelir artışları cari açığı da olumsuz etkilemeyecektir. Kıt kanaat geçindikleri için dövize yönelmeleri de kelam konusu değil. Ayrıyeten gereksinim kredisi kullananlar ve kredi kartı limitlerini sonuna kadar zorlayanlar çoğunlukla dar gelirliler. Minimum fiyattaki hakça bir düzenleme, bu borçların ödenmesini de kolaylaştıracaktır.” Salgın sürecinde dünyada besin fiyatları düşerken, Türkiye’de yükseldiğine dikkat çeken Kozanoğlu, bunda artan döviz kurunun tesirli olduğuna dikkat çekti.
Kozanoğlu, tüm bunlar dikkate alınarak minimum fiyatın belirlenme biçiminin demokratikleştirilmesi için şu tekliflerde bulundu: “Asgari fiyat, vergi dışı bırakılmalı ve AGİ minimum fiyatın dışında kabul edilmeli. Hesaplama yapılırken 2020 brüt minimum fiyatı 2 bin 943 TL baz alınmalı. TÜİK’in son açıkladığı kasım ayı tüketici fiyatlarına nazaran besin ve alkolsüz içeceklerde yıllık fiyat artışı yüzde 21.08. Şu an geçerli 2021 Yeni İktisat Programı’nda yüzde 5.8 büyüme öngörülüyor. Minimum fiyatların belirlenmesinde besin fiyat artışları oranının ve büyümeden kaynaklanan refah hissesinin eklenmesiyle taban fiyat net 3 bin 770 TL’ye yükseltilmeli. Ayrıyeten, salgının ikinci dalgasıyla birlikte sayılarının artması beklenen nakdi fiyat dayanağından yararlananlara yapılan aylık ödeme net 2 bin 500 TL’ye çıkarılmalı.”
Cumhuriyet
