Doç. Dr. Yıldırım, “Muğla sümbülü, Sandras Dağı’nda birinci olarak 2015 yılında, botanik alanının en önde gelen Taksonomist Botanikçilerinden Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Hayri Duman tarafından toplandı. 2019 yılında Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesinde gerçekleştirilen bir teknik konsey toplantısı esnasında Prof. Dr. Hayri Duman ve bahis uzmanlarından Abant İzzet Baysal Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İsmail Eker hocamızla birlikte bu bitkiye ait ortak bir çalışmanın temellerini attık. 2020 yılının Haziran ayı başında Sandras Dağına düzenlenen saha çalışmasında bitki tekrar toplandı ve üzerine gerçekleştirilen detaylı morfolojik ve taksonomik çalışmalar sonucunda üç araştırıcı tarafından ortak bir sonuçla bilim dünyası için yeni bir tıp olduğu sonucuna varıldı. Daha sonra makalesi hazırlanarak Taksonomik Botaniğin kıymetli mecmualarından biri olan Yeni Zelanda kökenli ‘Phytotaxa’ mecmuasında sürece alındı. Makalemiz, bilimsel hakem süreci ve kıymetlendirilmesi sonucunda Aralık 2020’de yayınlanarak bilim dünyasına tanıtıldı” diye konuştu.
Sandras Dağının bitkisel çeşitlilik açısından hayli değerli bir nokta olmasına karşın, alanda çok fazla maden çalışmasının devam ettiğini söz eden Doç. Dr. Yıldırım, “Bu durum maalesef, dünyada yalnızca bu dağda bulunan bu 30 kadar lokal endemik cinsin tükenişine neden olacak sonuçlar doğurabilir. Muğla sümbülü’de şimdi keşfedilmişken yok oluşun eşiğinde olabilir. Bu alanın kesinlikle bir müdafaa statüsü altına alınması gerekmektedir” diye konuştu.
DÜNYADAKİ 77 ÇEŞİDİN 47’Sİ TÜRKİYE’DE
Yeni cins hakkında bilgi veren Doç. Dr. Yıldırım, “Türkçe ismi ‘Muğla sümbülü’ olarak önerilen bu çeşit, Sandras Dağında 1000-2000 metre rakımlarda yayılış gösterir. Bilhassa İzmir’den Mersin’e kadar kıyı çizgisinde yayılış gösteren Pembe sümbül (Muscari weissii) ve Türkiye genelinde yaygın bir tıp olan Morbaş (Muscari comosum) ile yakın akrabadır. Müşkürüm (Muscari) cinsi dünyada merkezi, Kuzey Avrupa, Kafkasya, Güney-Batı ve merkezi Asya’da toplamda 77 cins ile temsil edilir. Türkiye’de ise bu sayı dünyadaki tiplerinin yarısından fazladır. Ülkemizde toplam 47 çeşit bulunur ve bunlardan 30 tanesi ülkemize has olan, endemik cinslerdir. Endemizm oranı yüzde 64 üzere yüksek bir orandadır. Bu bağlamda Ülkemiz, Muscari cinsinin çeşitlenme merkezlerinin başında gelir” dedi.
Cumhuriyet
