Sinemanın çok yüzlü sanatçısı Fikret Hakan, ölüm yıl dönümünde anılıyor

Türk sinemasının ünlü oyuncularından Fikret Hakan’ın vefatının akabinde 4 yıl geçti. Edebiyat öğretmeni babası Gaffar ve başhemşire annesi Belkıs çiftinin çocuğu olarak Balıkesir’de 23 Nisan 1934’te dünyaya gelen Hakan’ın çocukluğu, babasının vazifesi nedeniyle farklı kentlerde geçti.

Asıl ismi Bumin Gaffar Çıtanak olan sanatkarın altyapısını, Anadolu’daki sinemalarda gördüğü sinemalar oluştururken, çok iyi bir izleyici oldu.

Ortaokul çağlarındayken İstanbul’a geldiklerinde tiyatroyu keşfeden ve mahalledeki arkadaşlarıyla gitmeye başladığı tiyatrodan da çok etkilenen Hakan, öteki yandan düşkün olduğu edebiyat alanında da eserler vermeye başladı.

Çok iyi Rusça bilen babasının yaptığı çeviri kitaplarıyla birlikte varlıklı bir kitaplığa sahip olan Fikret Hakan için küçük yaşlardan itibaren okumak ve yazmak onun hayatının ayrılmaz bir kesimi haline geldi.

Taksim Atatürk Lisesi’nde okurken İstanbul Ekspress’te gazeteciliğe başlayan sanatçı, birtakım edebiyat mecmualarında kıssalarını okuyucuyla buluşturdu. Hakan, oyunculuk hayatına 1950’de Ses Tiyatrosu’nda “Üç Güvercin Opereti”yle sahneye çıkarak başladı ve daha sonra sinemaya yöneldi.

Birinci sefer “Köprüaltı Çocukları” sinemasında rol alan oyuncu, akabinde “Beyaz Mendil”, “Gelinin Muradı” ve “Dokuz Dağın Efesi” sinemalarında sinemaseverlerin karşısına çıktı.

YÜZLERCE SİNEMA SİNEMASINDA OYNADI

Ünlü oyuncu, Ses Tiyatrosu, Çığır Sahne, Cep Tiyatrosu, Küçük Sahne, Oraloğlu Saat 6 Tiyatrosu, kurucusu olduğu Sahne 8 ve Fikret Hakan tiyatrosu üzere topluluklarda da rol aldı.

Mesleği boyunca yüzlerce sinema sineması ve onlarca dizide oynayan, 1970’lerde senarist, direktör ve üretimci olarak kesimde yer alan Hakan, “Üç Arkadaş” ve “Keşanlı Ali Destanı”yla büyük bir üne kavuştu.

Sanatçı ayrıyeten 1970-1975’te “Cemo / Dedikleri Gerçek İmiş”, “Dostun Gülü / Löberde”, “Aşk Uğultusu / Sancı” plaklarını yaptı.

Hakan, gazino performansları ve sunuculuk tecrübesinin akabinde, Yeşilçam’ın dertli devirlerinde Marmaris’e taşınarak, 1980’lere kadar burada ömrünü sürdürdü.

1998’DE DEVLET SANATKARI UNVANINI ALDI

Daha sonra yeniden sinemaya dönen ve 1998’de Devlet Sanatkarı unvanını alan Fikret Hakan, “Tellak Ali” ve “Hamal’ın Uşakları” isimli hikaye kitaplarının yanı sıra “İnce Müzikli Otobüsler” ve “İmbikçi Duvar” isimli iki şiir kitabına imza attı.

Fikret Hakan, 1914’ten 1996’ya kadar geçen süreçte yıl yıl öne çıkan oyuncuları, direktörleri, sinemaları, olayları aktardığı, özel fotoğraflar ve afişlerle desteklenen “Türk Sinema Tarihi” isimli yapıtıyla Türk sinema seyircisine unutulmaz bir arşiv sundu.

Tarık Buğra’nın tıpkı isimli yapıtından uyarlanan, Yücel Çakmaklı’nın yönettiği TRT üretimi “Küçük Ağa” dizisinde Çolak Salih karakteriyle unutulmaz ortasına giren Hakan, sinemanın çabucak hemen bütün devirlerinde sinema yapmaya devam etti ve Lütfi Akad, Metin Erksan, Atıf Yılmaz ile Memduh Ün üzere usta isimlerle çalıştı.

Bir yandan yumuşak gülüşü, bir yandan sert bakışları ve her biçime bürünen yüzüyle her sinemasına başka imza atan sanatçı, salon adamı, köy delikanlısı, emekçi, işveren, polis, dolandırıcı, iyi, makus ayrımı yapmadan her rolü hakkını vererek canlandırdı.

Ekseriyetle tıpkı yüz ve hususları perdede görmek isteyen seyirci ve bu talebi dikkate alan üretimciler başlangıçta Hakan’ın bu sıra dışı oyunculuk anlayışını yadırgasa da o canlandırdığı karakterlerle takdir toplamayı sürdürdü.

Hakan, verdiği bir röportajda genç sinemacılara tavsiyelerde bulunarak, “Dedikodu hali içerisine girmeksizin her oyuncu ya da direktör namzedi mutlak suretle meraklı olmak zorundadır. Merakını kaybeden bir beşerden hiçbir şey bekleyemezsin. Hele biz alaylılar için, merak etmeden bir yere varamazsın.” tabirlerini kullanmıştı.

Birebir röportajda evrak toplama merakından bahseden Hakan, “1952’de sinemaya girmeye başladığım vakit, o zamanki yapımcıların kapılarını aşındırıp doküman topladım, karolarını yazdım. Arşivcilik… Baktım kimsenin yaptığı yok, böylelikle yaklaşık 55 sene büyük bir arşive sahip oldum.” açıklamasını yapmıştı.

Ünlü sanatçı, 11 Temmuz 2017’de bir müddettir akciğer kanseri tedavisi gördüğü Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde 83 yaşındayken hayatını kaybetti.

Toplamda 4 evlilik yapan Hakan’ın cenazesi, Levent Mescidi’nde ikindi vakti kılınan namazın akabinde Zincirlikuyu Mezarlığında toprağa verildi.

‘TÜRK SİNEMASI’NIN ‘EN BABA’ DİREKLERİNDEN BİRİYDİ’

Sanatçı Hülya Koçyiğit, Fikret Hakan’ın vefatının akabinde “Türk sinemasının duayen aktörü, çok sevgili Fikret Hakan’ı kaybetmenin hüznü içindeyim. Her yeni oyuncu üzere kendisinden çok fazla şey öğrendiğim, herkesin derin bir sevgi ve hürmetle yaklaştığı usta oyuncu Fikret Ağabeyim. Yerin cennet olsun.” tabirlerini kullandı.

Yeşilçam oyuncusu Ediz Hun, şunları kaydetti:

“1964 yılının temmuz ayında ‘Affetmeyen Bayan’ı çektik Fikret’le birlikte. Benim 5’inci filmimdi, onun büyük deneyimi vardı. Birlikte fazla bir çalışmamız olmasa da vakit zaman görüşürdük. 2005 yılında ikimiz Avusturya’ya gitmiştik sokak çocuklarına yönelik bir aktifliğine katılmıştık, ortak bir kitap çalışmasında da yer almıştık. Çok pahalı bir insan, çok kıymetli bir sanatçıydı.”

Filiz Akın da Fikret Hakan için “Türk Sineması’nın en kıymetli aktörlerinden, ‘Üç Arkadaş’ sinemasının unutulmaz oyuncusu. Sinemaya başladığımda, ikinci sinemada (Battı Balık) birlikte rol aldığımız Fikret Hakan’ı kaybetmenin kederini yaşıyorum. Daima deniyor ya ‘Git gide ıssızlaşıyor Yeşilçam!’ diye.. ‘Güle güle’ büyük usta…” açıklamasında bulundu.

Cüneyt Arkın ise ünlü oyuncunun vefatıyla ilgili şöyle konuştu:

“Duyunca, can evimden vuruldum. Kanadı kırık bir kuş üzere düştüm yere, çırpındım. ‘Yapma Fikret Ağabey yapma bunu bana’ diye inledim. O, benim öz ağabeyimdi. ‘Arkadan vurulan kovboydu, o denli kaygısı kendine. Dört nala giderdi atlara. Korsan ağzıyla öperdi sevdaları. O, öylesine oburdu dostluklarda. Kocaman bir yiğitti o. Sette onu gördüm mü huzur ve itimat duyardım. O, Türk Sineması’nın ‘en baba’ direklerinden biriydi. İkinci kitabımda bir şiir yazmıştım Fikret Ağabeyim için; ‘Ne Hoş İnsansın’ diye.”

ALDIĞI MÜKAFATLAR

Hakan, 1965’te “Keşanlı Ali Destanı”yla Antalya Sinema Şenliği’nde ve İzmir Enternasyonal Fuarı 1. Sinema Şenliği’nde “En İyi Erkek Oyuncu Ödülü”, 1968’de “Ölüm Tarlası”yla Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde “En İyi Erkek Oyuncu Ödülü”, 1971’de “Hasret”le Antalya Altın Portakal Sinema Şenliği’nde “En İyi Erkek Oyuncu Ödülü”, 1993’te “Yalancı”yla 30. Antalya Sinema Şenliği’nde “En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülü”, 1997’de 34. Antalya Sinema Şenliği’nde “Yaşam Uzunluğu Onur Ödülü” ve 2012’de Manisiz Ömür Vakfı tarafından verilen “Yaşam Uzunluğu Meslek ve Onur Ödülü”nün sahibi oldu.

DİREKTÖRÜ OLDUĞU SİNEMA SİNEMALARI

Fikret Hakan, 1971’de “Sürgünden Geliyorum”, 1973’te “Cennetin Kapısı, 1975’te “En Büyük Patron”, 1976’da ise “Sürgün” ve “Hamal” sinemalarının direktörlüğünü yaptı. Hakan ayrıyeten “Hamal” dışındaki bu sinemaların senaryolarını da kaleme aldı.

ROL ALDIĞI BİRTAKIM İMALLER

“Birleşen Gönüller”, “Bir Vakitler Osmanlı Kıyam”, “Sır Kanunu Gümüş Lale Burası Osmanlı 1711”, “Ölü Yaprak Vuruşu”, “Unutulmaz”, “Kartallar Yüksek Uçar”, “Dün Gece Bir Hayal Gördüm”, “Kurşun Yarası”, “Baba”, “Ekmek”, “Hanımın Çiftliği”, “Gülbeyaz”, “Gün Doğmadan”, “Küçük Ağa”, “Beni Bu türlü Sev”, “Pembe İncili Kaftan”, “En Büyük Patron”, “Pir Sultan Abdal”, “Cennetin Kapısı”, “Sürgünden Geliyorum”, “Yemen’de Bir Avuç Türk”, “Paralı Askerler”, “Target: Harry”, “Nuh’un Gemisi”, “Korkusuzlar”, “Keşanlı Ali Destanı”, “Zoraki Milyoner”, “Kardeş Gibiydiler”, “Yılanların Öcü”, “Hatırla Sevgilim”, “Karacaoğlan”, “Beyaz Cehennem / Cingöz Recai”, “Köprüaltı Çocukları”

Cumhuriyet