“Carrie” (Günah Tohumu/1974)
Romanlarından, hikayelerinden esinlenilen, sayıları yüzü geçen uzun metrajları, televizyon sinemaları ve kısa metrajlarıyla Stephen King hiçbir muharririn ulaşamadığı oranda direktörlerin, yapımcıların gözdesi oldu, olmayı da hala sürdürüyor. Herşey 1974’te Brian De Palma isimli genç bir direktörün genç Stephen King’in birinci romanı “Carrie”yi okumasıyla başladı. Çok satışlılar seviyesine ulaşamayan “Carrie”yi (Günah Tohumu/1974) üretimciler sinemaya uyarlamaktan çekinmediler. Sinema muharriri oldukça hoşnut etti: “Kısıtlı bir bütçeyle çekildiği için Carrie romandaki üzere tüm kasabayı yok edemedi ama” demekle yetindi Stephen King. Daha sonra kaygı cinsinde ünlenecek olan Tobe Hooper’ın televizyon için yaptığı “Salem’s Lot”ından da (1979) mutlu olan King’in bu hususlarda yüksek bir onura ulaşması yetmişlerin sonu seksenlerin başında gerçekleşti.
“Shining” (Cinnet/1980)
Mükemmeliyetçi usta Stanley Kubrick “Shining”i (Cinnet/1980) sinemaya uyarladı. Başında Kubrick’le gururlanan, ona minnet duyan King’in hisleri vakitle olumsuzlaştı. Kubrick, King’i bir kenara itip senaryosunu müellif Diane Johnson’la birlikte yazdı. King “’Shining’ beni düşkırıklığına uğrattı. Kimi sahneler ustalıkla çekilse de bazıları boşlukta kaldı. Sinema kanımca çeşidin içeriğinden çok uzakta, dehşet tipinin özellikleriyle bağdaşmıyor” dese de Kubrick’in “Shining”i kült sinemalar içinde yerini aldı. “Shining”in yeni versiyonu için 17 yıl bekleyen muharrir bu fırsatı 1997’de elde etti lakin Mick Garris’in televizyon için çektiği “Shining” özgün versiyonun yanından bile geçemedi.
“Creepshow” (Korku Şovu/1982)
Kubrick’le başedemeyen King, George Romero’yu “Creepshow”un (Korku Şovu/1982), John Carpenter’ı “Christine”in (1983), David Cronenberg’i de “Dead Zone”un (Ölüm Bölgesi/1983) sinema uyarlamaları için kutladı. Bu direktörlerin ortasına “Cujo”yla (1983) Lewis Teague de katıldı. “Cujo” için King “Şimdiye dek gördüğüm en ürkütücü sinemalardan biri.Teague dehşete yaklaşırken ahlaki açıdan hudut taşımıyor, bu da benim işime geliyor” demişti. Sinemanın ve televizyonun pohpohladığı Stephen King’in “The Shotgunners”ı direktör Sam Peckinpah’ın vefatıyla yarıda kaldı.
King yazdıklarının birinci eserlerini almaya, rahatlamaya başladı. “Children of the Corn” (Mısır Çocukları/1984), “Firestarter” (1984), “Cat’s Eye” (Kedi Gözü/1985) art geriye sinemaya uyarlandı. Muharrir durumundan hoşnuttu: “Bir kitabın ya da hikayenin haklarını satmak demek ebeveynin çocuklarını koleje yerleştirip onlarla bir daha ilgilenmemesi demektir. Artık herşey olabilir” diyen King en iyi hizmetin kendinize yaptığınız hizmet olduğunu da belirtti.
“Pet Sematary” (Hayvan Mezarlığı/1989)
Ünlü İtalyan üretimci Dino de Laurentiis, müellife eşyaların isyanını anlattığı “Maximum Overdrive”ı yönetmesini önerdi (1986). “Filmin berbat olduğunun ayrımındaydım. Birinci denememde başarısızlığa uğradım” diyen King direktörlük sayfasını kapattı. Müelliften “Stand by Me” (Benimle Kal/1986), “Pet Sematary” (Hayvan Mezarlığı/1989), “Misery” (Ölüm Kitabı/1990) üzere başarılı, “Creepshow 2” (1987), “The Running Man” (1987) üzere başarısız uyarlamalar yapıldı. Kimi yapıtları (Carrie, Salem’s Lot, Dead Zone) tecimsel açıdan televizyon tarafından alabildiğine sömürüldü. King’in müsaadesi olmadan yine üretildiler. Bu darbelerin akabinde telif konusuna ağırlaşan muharrir sinemada bir çimbiçme makinesi olduğu için “The Lawnmower Man”in (1992) yapımcılarını dava etti ve kazandı.
“Misery” (Ölüm Kitabı/1990)
Yetmişlerin ortasından beri yapıtları sinemada, televizyonda gösterilen King’in çok sayfalı romanları iki ya da üç kısımlık TV sinemalarına ya da 90 dakikalık uzun metrajlara dönüştürüldü. “The Tommyknockers” (1993), “The Langoliers” (1995), “Storm of the Century” (1999), “Rose Red” (2002), “The Diary of Ellen Rimbauer” (2003), “Dreamcatcher” (2003), “Nightmares and Dreamscapes” (2006), “The Plague” (2006) seviyeli, etkileyici bir üretkenliğin sonuçlarıdır.
“The Plague” (2006)
Televizyon için daha çok çalışmaya başlayan King, “Kingdom Hospital”ı (2004) Danimarka televizyonu için hazırlayan Lars Von Trier’e yardımcı oldu. Fantastik ve kaygının ustası sinemadan arasız servetler kazanmayı sürdürdü (Needful Things, The Mangler, Thinner, The Night Flier). Romancı en başarıl uyarlamalarının fantastik olmadığını da anladı: “Stand by Me” nostaljik bir günce, “Misery” gizemli bir tansiyon, “Dolores Claiborne” bir anne-kız hikayesiydi.
“The Shawshank Redemption” (Esaretin Bedeli/ 1994)
Stephen King’in en iyi uyarlamalarını Frank Darabont gerçekleştirdi. Darabont birinci sefer King’in “Dollar Babies” isimli kısa öyküsünden” The Woman in the Room”u (1983) uyarladı. Akabinde “The Shawshank Redemption” (Esaretin Bedeli/ 1994) ve “The Green Mile” (Yeşil Yol/1999) geldi. “The Mist”i (Öldüren Sis) seksenlerde sinemalaştırmayı düşünen Darabont 27 yıl sonra hikayeyi geliştirip şimdiki problemleri yansıtan bir korku-gerilim yaptı. “Öldüren Sis” (2007) köktendinciliği, global ısınmayı, etraf kirliliğini, nükleer tehlikeyi eleştiriyor, 11 Eylül’e, Katrina fırtınasına, komplo teorlilerine gönderme yapıyordu.
“The Mist”i (Öldüren Sis, 2007)
“Carrie”den “The Stand”e (2020) dek uzanan 46 yıl boyunca sinema ve fantastik endişe tipi ortasında etkileyici bir bağ kuran Stephen King’in bu çeşidin en beğenilen elçisi olmayı uzun yıllar sürdüreceği kesin görünüyor.
“The Stand” (2020)
Cumhuriyet
