“Susmayacağım, gerçeği söyleyeceğim”
The Duellists (Düellocular/1977), 14920: Christopher Colombus (1492: Cennetin Keşfi /1992), Gladiator (Gladyatör/ 2000), Kingdom of Heaven (Cennetin Krallığı/ 2005), Robin Hood /2010) üzere tarihi epik, Alien, (Yaratık / 1979), Blade Runner (Bıçak Sırtı/ 1982) üzere ayrıksı bilimkurguların, Thelma ve Louise (1991) üzere feminist dramın ehil direktörü Ridley Scott, tarihi dramı The Last Duel’de (Son Düello/2021) 14. yüzyılda Fransa’da yaşamış güçlü, gözüpek, onurlu Margeurite de Thibouville’in gerçek ömür hikayesini etkileyici, düşündürücü bir anlatımla betimliyor. Estetiğin doruk noktasındaki Scott, Orta çağda geçen hikayeyi günümüzde dünyanın her yerinde yaşanan bayan cinayetlerine, bayan tacizlerine, ataerkil toplumlara, bayan düşmanlığına, mizojiniye, bayanın hala bir meta olarak görülmesine bağlıyor.
Eric Jager’in çok satan romanı The Last Duel: A True Story of Trial By Combat in Medieval France’dan uyarlanan senaryoyu, Will Hunting’ten (Gus Van Sant) 25 yıl sonra yine biraraya gelen Matt Damon ile Ben Affleck’le birlikte yönetmen-senarist Nicole Holofcener (Enough Said) yazdılar. Damon ile Affleck senaryoya erkek bakış açısını, Holofcener ise bayan perspektifini kattılar. Ridley Scott, bu başarılı senaryoyu Akira Kurosawa’nın ünlü klasiği Rashomon (1950) üzere üç kısımda anlatmayı seçti.
Fransa, 1300’lerin sonu, ülkeyi Kral 6.Charles (Alex Lawther) yönetmektedir. Hükümdarın kuzeni kont Pierre d’Alençon (Ben Affleck) fuhuşa, sefahate düşkün bir soyludur. Kontun yamağı Jacques Le Gris (Adam Driver) fakir, alt katmandan gelen, hırslı, kültürlü, çıkarı için herşeyi göze alan, içten pazarlıklı bir adamdır. Kontun yamakları ortasında vatanını çok seven, gerçek bir asker olan Jean de Carrouges (Matt Damon), dindar, tutucu, inatçı, yiğit,iyi bir savaşçıdır. Jean, ekonomik zahmetlerinden dolayı vatan haini olarak bilinen Sör Robert de Thibouville’in (Nathaniel Parker) hoş kızı Marguerite (Jodie Comer) ile evlenir. Sör Robert, kontun tahsildarı Jacques’a borçlarının karşılığı olarak kızının çeyizi olan araziyi vermek zorunda kalır. Marguerite bu araziyi geri isteyince karısını kırmak istemeyen Jean, Kont Pierre ve Jacques’a dava açar. Babası ölünce Kont, Belleme kalesinin idaresini Jean’a vermez. Fransa için yıllarca birlikte sırtsırta savaşmış Jean ile Jacques düşman olurlar. Jean, karşısına Kont’u da alır. Marguerite ile Jean de Carrouges’u çok daha makûs günler beklemektedir.
Ridley Scott, kutsal kilise, kara büyü, lordlar, şövalyeler, ikiyüzlülük, tutuculuk dolu olan Fransa’yı irdelerken ataerkil baskıyı, erkeklerin ezici gücünü, bayanların çaresizliğini o derece gerçekçi yansıtır ki baskıcı, boğucu, karanlık atmosferi birebir duyumsarız. Sert tabiatın hakimiyetini izleyiciye ustalıkla geçirir. Düello sekansında insanların sürü psikolojisiyle nasıl hareket ettiklerini izleriz. Marguerite, histeri krizi geçiren kalabalığın içinde bir umut ışığı üzeredir. Genç bayanı, ne Kral, ne meclis, ne mahkeme ne de bayan düşmanları susturabilir.
Ridley Scott’ın yönettiği, senaryosunu Matt Damon, Ben Affleck, Nicole Holfocener’in yazdığı, Matt Damon, Jodie Comer, Adam Driver, Harriet Walter,Nathaniel Parker, Alex Lawther, Marton Csokas, Zeljko Ivanek’in oynadığı, namus, erdem, haysiyet, erk, hırs, bencillik, onur, cüret, bayan düşmanlığı, baskı, gerçeği tartışan The Last Duel (Son Düello/2021) dün gösterime girdi. 83 yaşındaki Ridley Scott, Thelma ve Louise’in akabinde en feminist sinemasını gerçekleştirmiş.
Cumhuriyet