Tasarruf finansman şirketlerinin denetim altına alınması düzenlemesi yürürlüğe girdi

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na, kurulması öngörülen tasarruf finansman faaliyetine ait yapı ve süreçlerin daha iyi anlaşılabilmesi için “organizasyon ücreti”, “tahsisat”, “tasarruf finansman faaliyeti” ile “tasarruf fon havuzu” üzere kavramlar eklendi.

Müşterilerin tasarruf finansman kontratı kapsamında tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun idaresi karşılığında ödeyecekleri fiyat, “organizasyon ücreti” olacak.

“Tahsisat”, tasarruf finansman kontratı uyarınca, tahsisata hak kazanılmasına ait şartların yerine gelmesi kaidesiyle müşterinin tasarruf birikimlerinin ve kontrat kapsamında taahhüt edilen finansman meblağının müşterinin, mirasçısının yahut vekilinin konut, çatılı iş yeri yahut taşıt edinmesi gayesiyle satıcı pozisyonundaki üçüncü bireylere hesaben ödenmesini kapsayacak.

“Tasarruf finansman faaliyeti”, bir kontrat kapsamında evvelce belirlenen şartların gerçekleşmesi koşuluyla konut, çatılı iş yeri yahut taşıtın edinimi için faizsiz finansman asıllarına nazaran belli bir müddet tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların idaresini içerecek.

“Tasarruf fon havuzu” ise muhakkak bir devirde tasarruf finansman şirketi nezdindeki birikmiş tasarruflar ve finansman geri ödemelerinden oluşan meblağlar toplamından, tahsisat olarak verilmiş fiyatlar ile tasarruf geri ödemelerinin düşülmesinden sonra kalan fiyatı tanımlayacak.

Tasarruf finansman şirketlerinin kuruluş müsaadeleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Heyetinin (BDDK) en az 5 üyesinin birebir istikametteki oyuyla verilecek.

TABAN SERMAYE FİYATI 100 MİLYON LİRA OLACAK

Tasarruf finansman şirketlerinin taban sermaye fiyatı 100 milyon lira olarak düzenlenecek ve BDDK’ye muhakkak standart ve sınırlamalar getirme yetkisi verilecek.

Tasarruf finansman şirketleri sadece konut, çatılı iş yeri yahut taşıt ediniminden doğan borçları finanse edebilecek. Bu şirketler, tasarruf finansman mukaveleleri dışında finansman sağlayamayacak ve sırf yurt içinde tescil edilmiş konut yahut taşıt alımlarını finanse edebilecek.

Tasarruf finansman şirketlerinin birleşme, bölüm, bölünme ve iradi tasfiyeleri; BDDK’nin kontrolünde, mevcut yükümlülüklerini yerine getirebileceğine ait bir plan sunması, müşterilerine olan finansman yükümlülükleri dahil olmak üzere tüm yükümlülüklerinin yerine getirilmesi kaidesiyle gerçekleşebilecek. Bu şirketler, tasfiye sürecinde yeni müşteri edinemeyecek, sunulan plana uyulmaması yahut kelam konusu süreçlerin müşteri hak ve menfaatlerini ziyana uğratacağının tespiti halinde BDDK kararıyla iradi tasfiye müsaadesi iptal edilecek.

Şirketlerin etkin kalitesinin ve gelir-gider istikrarının bozulması hasebiyle öz kaynaklarının faaliyetlerin emin formda yürütülmesine mahzur olacak halde bozulması ya da şirket idarelerinin basiretsizliği nedeniyle maruz kalınan risklerin değerli ölçüde artması yahut mali bünyeyi zayıflatabilecek biçimde ağırlaşması hallerinden birinin BDDK’ce tespit edilmesi halinde şirketten ek önlemler alması istenebilecek.

Tasarruf finansman şirketleri, tasfiyeleri halinde tasarruf sahiplerine ödenmek üzere, tahsil ettikleri tertip fiyatlarının binde beşini gelir hesaplarından ayırmak zorunda olacak. BDDK, bu oranı firma bazında üç katına kadar artırmaya ve uygulanmasına ait yol ve asılları belirlemeye yetkili olacak.

MÜŞTERİYE CAYMA VE MUKAVELEDE FESİH HAKKI

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na eklenen “tasarruf finansman sözleşmesi” başlıklı unsurla, tasarruf finansman mukavelesinin kapsamı belirlendi. Müşteri, mukavele imzalanmasını takip eden 14 gün içinde rastgele bir münasebet göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak. Bu durumda iştirak bedeli dahil tüm tasarruf geri ödenecek.

Müşteri, tasarruf finansman mukavelesinin tasarruf devri bitimine kadar mukavelede fesih hakkına sahip olacak. Bu kapsamda iştirak bedeli şirkette kalacak, öteki tasarrufları geri ödenecek.

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na, tasarruf finansman faaliyetinin kapsamını belirleyen husus eklendi. Bu kapsamda şirket fon havuzunu kendi operasyonel hesaplarından ayırmak zorunda olacak. Fon havuzundaki paralar hedefi dışında kullanılamayacak ve haczedilemeyecek. Şirketler, faizsiz temellere nazaran faaliyet gösterecek.

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliğinin ismi “Finansal Kurumlar Birliği” olarak değiştirilecek ve varlık idare şirketleri ile BDDK nezaret ve kontrolüne tabi öbür kuruluşlardan uygun görülenler Birliğe üye olabilecek.

Kanunla, tasarruf finansman müşterilerinin mukavele fesih ve mukaveleden cayma haklarını kullanmaları durumunda birikimlerinin iade edilmesini engelleyen şahıslara yönelik ve zimmet kabahati işleyen tasarruf finansman şirketi yönetici ve mensuplarına yönelik isimli ceza kararları de düzenlendi.

Bu kapsamda cayma ve mukavele fesih hakkına alışılmamış süreç yapılması halinde, 62 bin 500 liradan az olmamak üzere karşıtlık oluşturan süreç fiyatının 5 katına kadar, “tasarruf finansman sözleşmesi” kapsamında ters süreç yapılması halinde ise 25 bin liradan 50 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

BDDK’nin ilgili Cumhuriyet Başsavcılığını muhatap talebi üzerine, sulh ceza hakimince, dava açılması halinde davaya bakan mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri ve reklamları süreksiz olarak durdurulacak, ilanları toplatılacak.

Bu karşıtlıkların internet ortamında gerçekleşmesi halinde BDDK tarafından içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararı verilebilecek. Karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumuna gönderilecek.

Müsaadesiz tasarruf finansman faaliyetinde bulunan şirketler hakkında BDDK tasfiye kararı verebilecek.

Alınması gereken müsaadeleri almaksızın tasarruf finansman faaliyetlerinde bulunan şahıslar, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus ve 5 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

Kanuna “Tasarrufların çekilmesini engellemek” başlıklı yeni bir husus eklendi. Kontrat imzalanmasını takip eden 14 gün içinde cayma hakkını kullanan müşteriye tertip fiyatı dahil, aldığı meblağın tamamını 14 gün içinde iade etmeyen, fesih hakkını kullanan müşteriye belirlenen mühlet içinde toplam birikim fiyatını iade etmeyen yahut mukaveleyi tek taraflı fesheden şirketler, 6 aydan 2 yıla kadar mahpus ve 500 güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

Cumhuriyet