İktidarın kamu kaynaklarını özelleştirme yoluyla aşikâr şirketlere peşkeş çekmesiyle yaşanmaya başlayan kayıplar, yaratılan denetimsizlik ile daha da büyüyor. Şirketler, devletin denetim etmesini sağlayacak sistemleri kurmayı daima erteliyor, hükümet de yaptırım uygulamak yerine daima yeni erteleme kararları alıyor. “Yok pahasına” iktidara yakın şirketlere peşkeş çekilen elektrik dağıtımının denetimi de yapılamıyor. Denetim sistemini kurmakla görevlendirilen şirketlere tanınan mühlet ertelemesinin sonuçları, Sayıştay’ın “hata” olarak nitelediği milyonlarca liralık fiyat ile tabir ediliyor. 2019 yılında 389 milyon TL ziyan eden TEDAŞ’ın hesaplarında tıpkı yıla dair 410 milyon TL’lik bir yanılgı tespit edildi.
Dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesi sonrası genel aydınlatma sayaçlarının tamamının uzaktan okuma kapsamına alınmasını sağlama vazifesi, dağıtım şirketlerine verildi. Lakin bu sistemin kurulması için tanınan mühlet, daima ertelendi. 6 Şubat 2020’de yürürlüğe giren “Genel Aydınlatma Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”le OSOS (Otomatik Sayaç Okuma Sistemi) kapsamındaki genel aydınlatma sayaçlarının tüketim bedellerinin TEDAŞ tarafından gerçek vakitli izlenmesine ait altyapının oluşturulması vazifesi 2019 sonundan 31 Aralık 2020’ye ertelendi. Geçen yılın sonunda hükümet, şirketlere tekrar bir yıl daha mühlet tanıdı.
410 MİLYON TL’LİK KUSUR NASIL GERÇEKLEŞTİ?
BirGün’den Nurcan Gökdemir’in haberine nazaran Sayıştay denetçileri, TEDAŞ’ta yaptığı incelemelerde; 2019 genel aydınlatma abonelerinden 15 bin 837’sine ilişkin bilgiler, 10 dağıtım şirketinden kesinti verisi, 7 dağıtım şirketinden elektriksel parametre verisi ve 6 dağıtım şirketinden güç tüketim verisinin gönderilmediğini tespit etti.
Öte yandan dağıtım şirketleri tarafından TEDAŞ’a gönderilen genel aydınlatma bilgilerinin elektrik dağıtım şirketlerince OSOS yazılımları üzerinden gelen işlenmiş bilgileri kullanan web servis kanalıyla temin edilen datalar olduğu belirlendi. TEDAŞ İdare Konseyi Kararı ile yürürlüğe konulan adap ve temeller çerçevesinde data gönderen rastgele bir elektrik dağıtım şirketinin bulunmadığı da ortaya çıktı.
2019’da dağıtım şirketleri tarafından TEDAŞ’a gönderilen genel aydınlatma meblağlarının TEDAŞ Genel Aydınlatma Ödeme Programı kapsamında incelenmesi sonucu, 4 milyar 534 milyon kWh elektrik gücü tüketimi için toplam 410 milyon 897 bin 854 TL meblağında “hata” tespit edildi.
ALTYAPI TAMAMLANSIN
Denetçiler, tüketim bilgilerinin TEDAŞ tarafından denetimlerinin sağlıklı yapılabilmesi, tüketim kıymetlerinin TEDAŞ tarafından gerçek vakitli izlenmesi için tüm elektrik dağıtım şirketlerinin altyapıyı tamamlanması gerektiği ikazında bulundu. Bunun için tüm elektrik dağıtım şirketleri ile Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı, Güç Piyasası Düzenleme Kurumu nezdinde teşebbüslerde bulunulması da istendi.
Cumhuriyet
