Toplumun dışladığı güzelliği yakalayan fotoğrafçı: Sanat hepimize iyi gelir

Silvia AlessiSilvia’nın objektifinden, asit saldırısına uğrayan bir bayan.

Silvia Alessi, tercihleri, görünümleri ya da fizikî farklılıkları nedeniyle toplum tarafından dışlananlara objektifini çeviriyor ve sanatıyla onların kıssalarını anlatıyor.

Silvia, fotoğrafçılık yapmadan evvel kuaför olarak çalışıyordu. Hoşluk ve kabul görmeyle ilgili fikirlerinin, fotoğrafçılık sayesinde değiştiğini anlatıyor.

Asitli taarruza uğrayanlar, Afrika’da mevt tehlikesiyle karşı karşıya olan albinolar ve çeşitli pürüzlere sahip bireyler Silvia Alessi’nin karelerinde kendilerine yer buluyor.

BBC’ye konuşan Silvia Alessi, çalıştığı bölümün klâsik tercihlerine karşıt projeleri ve hususları tercih ettiğini belirtiyor:

“Kuaför olarak çalıştığım devirlerde bayanlar bana gelir, onları güzelleştirmemi isterlerdi. Ben hoşluğun bir kimlik sıkıntısı olduğunu anladım. Bazen de insanın kendine olan itimadının derinlerinde olan bir şey.”

Dışlananları çekmek

Silvia AlessiEtiyopya’da Silvia kimi etnik kümeleri tanıma fırsatı buldu

Silvia 17 yaşında İtalya’da kuaför olarak çalışmaya başladı. Birçok kişi üzere, hobi olarak fotoğrafçılığa başladı fakat bu onun için bir tutku haline geldi.

Etiyopya’nın güneyine yaptığı bir seyahatte Omo Irmağı’ndaki etnik kümeleri fotoğraflarken, Batılı turistlerin yerli insanlara “hayvanat bahçesi” gözüyle baktığını hissetti. Afrika gezisi, ona fotoğraflayacağı şahıslara nasıl yaklaşması gerektiğini öğretti.

“Sanatçılar fotoğrafını çektikleri şahısları, haklarında hiçbir şey bilmeden sırf hoş fotoğraflar için kullandıkları bir av olarak görmemeli.”

Silvia’nın birinci büyük projesi 2017’de onu Hindistan’a götürdü. Albinolar hakkındaki önyargıları ve maruz kaldıkları şiddeti duymuştu ve toplumsal medyada gördüğü bir fotoğraf onu çok etkilemişti.

Birleşmiş Milletler’e nazaran Sahra Altı Afrika’da albino bireylerin akına uğradığı ve bazen de öldürüldükleri yüzlerce olaya rastlanıyor.

Albinizmin 200 bin kişiyi etkilediği Hindistan’da ise albinolar şiddete maruz kalmasalar da genç bayanların toplumdan dışlanma üzere problemlerle karşılaştığı biliniyor.

Silvia AlessiAsit saldırısına uğrayan Soniya, Silvia’ya öyküsünü anlatmakta istekliydi.

Üç albino kardeşi fotoğraflayan Silvia, odağını daha da genişleterek Agra kentinde erkeklerin asitli saldırısına uğrayan Soniya isimli bayanla tanıştı:

“Asit saldırısına maruz kalan, tanıştığım birinci kişi Soniya’ydı. Makyaj sanatkarıydı ve işlerimiz hakkında çok konuştuk. Hayli doğaldı. Tanıştıktan sonra ona rahatsız hissettirmekten çekindim ancak o çok rahattı. Hedefimizin birebir olduğunu fark ettim: Yaşadıkları hakkında farkındalık yaratmak.”

Silvia AlessiSilvia asitli akına uğrayan bayan ile ayrımcılığa maruz kalan bir albino bayanı birlikte fotoğrafladı.

Silvia iki mevzuyu birleştirdi ve asit saldırısından kurtulan bir bayanla albino bir bayanı bir ortaya getirdi.

“Amacım, cildin toplumsal dışlanma nedeni olduğu iki farklı durumu yan yana getirerek kontrastı ortaya koymak ve bu yolla bir toplumsal sıkıntıyı anlatmaktı. İkisi de kendilerinin pahalı, hoş ve ilgi alımlı olduğunu hissetti. Neden onların portresine yer vermek istediğimle ilgili epey meraklıydılar.”

‘Sanat şifadır’

Silvia öteki projeler için Hindistan’a tekrar gitti, Irak, Afganistan ve Japonya’da insanları fotoğrafladı.

Hindistan’da 1984 yılında yaşanan Bhopal felaketinin mağdurları onu derinden etkiledi.

3 Aralık 1984 günü, ABD merkezli Union Carbide firmasının Bhopal’de kurduğu böcek ilacı üreten fabrikadan 40 ton metil isosiyanat gazının sızması sonucu 150 binden fazla kişi zehirlenmişti.

Silvia AlessiSilvia fotoğrafçılığa hobi olarak başladı fakat sanat onun için bir tutkuya dönüştü.

---

Hindistan hükümeti felaketin yaşandığı günlerde 3 bin 500 kişinin, sonrasında ise 15 bin kişinin öldüğünü söylese de, sivil toplum örgütleri meyyit sayısının 25 binin üzerinde olduğunu belirtiyor.

Felaketin tesirleri hala sürüyor. Çocuklar ömürlerini sınırlayan hastalıklarla doğuyor. Serebral palsi, yani insan bedenindeki kasların hareketlerini etkileyen bir çeşit beyin felci, bu tesirlerden birisi.

Silvia onun fotoğrafını çektiğinde 18 yaşında olan Samir de serebral palsiden muzdarip.

Samir ile tanışmak, Silvia’nın felaketin boyutlarını anlamasına yardımcı olmuş. Silvia birlikte çalışmalarının, kendi işine kıymet kattığı üzere, Samir’e de kimi şeyler kazandırdığına inanıyor.

Silvia AlessSerebral palsi hastası Samir, Silvia onu fotoğrafladığında 18 yaşındaydı.

“Samir’in fotoğrafını çektikten sonra ağlamaya başladım. Sanat hem sanatçı için, hem fotoğrafı çekilen için, hem de fotoğrafa bakanlar için şifa niteliği taşıyor. Biliyorum ki bu, Samir için farklı bir gün ve küçük bir takviye manasına geldi.”

‘O korkusuzdu’

Seyahatleri sırasında tanıştığı öteki beşerler Silvia’ya ilham vermeye devam etti. Savaşın vurduğu Afganistan’da, Tacikistan ile Çin sonundaki klasik rotalarını izleyen yarı göçebe bir topluluğu fotoğrafladı.

Japonya’da, 23 yaşındayken sol bacağını bir kazada kaybeden Koichi Omae’nin müspet gücüyle buluştu. Omae, tek bacağı olmamasına karşın dansçı oldu ve Rio’daki Paralimpik Oyunları’nın kapanış merasiminde sahne aldı.

Silvia AlessiKoichi Omae Rio’daki Paralimpik Oyunları’nda sahne aldı.

Irak’ta, homofobik tutumların günlük omurdaki yerine karşın, mahallî rehberin ihtarlarını hiç sayarak eşcinsellerin buluştuğu parka gitti ve ortalarından birini kendisine özel bir poz vermeye ikna etti.

“Doğru kişiyi buldum ve konuşmaya başladım. İtimadını kazanmıştım. Gergindi ancak kimliği hakkında hiçbir korkusu yoktu.”

Silvia AlessiSilvia çeşitli nedenlerle toplumdan dışlanan bireylere odaklanıyor.

Koronavirüs salgını nedeniyle seyahat yolları kısıtlanınca Silvia, Bergamo’da yaşadığı meskende otoportre çalışmaları yapmaya yöneldi. Fakat gelecek projesi hakkında da hazırlıklar yapıyor. Bu proje, saçımıza verdiğimiz ehemmiyet üzerine olacak.

Fotoğrafını çektikleriyle temasta olmayı sürdürüyor ve işlerinin nerelerde gösterildiği ya da bunlara gelen reaksiyonlar hakkında onlara bilgi veriyor.

“Projelerim İtalya’daki kültürel etkinliklerde ya da fotoğraf stantlarında gösterildiğinde her vakit bunların gerisindeki öyküleri anlatıyorum ve fotoğraflardaki insanların isimlerini zikrediyorum. Bu benim onlara yardım etme ve yaşadıkları hakkında farkındalık yaratma biçimim.”

Cumhuriyet