Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) yurtdışında barışı muhafaza ve askeri yardım ve güvenlik işbirliği faaliyetleri için harcanan parada geçen yıl olduğu üzere bu yıl da büyük artış yaşandı. TSK’nin yurtdışında “barışı destekleme ve koruma” ile “askeri yardım ve güvenlik işbirliği faaliyetleri” için 2021 yılı bütçesi kapsamında belirlenen başlangıç ödeneğinin üç katından fazlası yıl ortası prestijiyle harcandı.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yarın görüşülecek olan Ulusal Savunma Bakanlığı 2022 yılı bütçe teklifinin münasebetinde “Dış Siyaset,” “Ulusal Savunma ve Güvenlik” ile “Yönetim ve Destek” programları altında gerçekleştirilecek faaliyetlerin maksatları açıklandı, ayrıyeten programlar prestijiyle yapılan harcamalara ait bilgiler paylaşıldı. Buna nazaran Ulusal Savunma Bakanlığı’nın yurtdışındaki faaliyetlerine yönelik harcamalar için 2021 yılı için belirlenen ödenek yıl ortası prestijiyle büyük oranda aşıldı. Bakanlığın “Barışı Destekleme ve Koruma” ile “Dost ve Müttefik Ülkelere Güvenlik Desteği” başlıklarından oluşan “Dış Politika” programı kapsamında 2021 yılı için 211.5 milyon TL başlangıç ödeneği belirlenmesine rağmen haziran ayı prestijiyle bu başlıklar için yapılan harcama 750 milyon TL oldu. 2021 yılında “Dış Politika” programı kapsamında belirlenen ödeneğin büyük ölçüde aşılmasına rağmen 2022 yılı için “Dış Politika” programının bütçesi 255 milyon TL olarak belirlendi. 2020 yılı için de Ulusal Savunma Bakanlığı’nın “Dış politika” programı için 166.4 milyon TL başlangıç ödeneği belirlenmiş, buna rağmen birebir yılın haziran ayı prestijiyle bu program kapsamında yapılan harcama 531.9 milyon TL olmuştu.
ÜLKE SAYISINA REVİZYON
Ulusal Savunma Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçesindeki “Dış Politika” programı altındaki “Barışı destekleme ve koruma” alt programının maksadı “Uluslararası yükümlülükler ve milletlerarası siyaset doğrultusunda yurtdışında gerçekleştirilecek faaliyetler ile barışın yine tesisi, korunması ve teknik işbirliğinin sağlanması” olarak belirlendi.
Barışı Destekleme ve Müdafaa Harekâtları kapsamında Türkiye’nin 2020 sonu prestijiyle 10 ülkede faaliyet gösterdiği belirtildi, 2021 yılı sonunda bu sayının 11 olması öngörüldü. Geçen yılki bütçe teklifinin münasebetinde bu sayının 2022’de 12, 2023’te 15 olması hedeflenirken bu yılki bütçe teklifinin münasebetinde bu sayının 2022, 2023 ve 2024 yılları için 11’de kalması hedeflendi. Türkiye’nin barışı destekleme faaliyetlerinin ise “Dünya üzerinde barış ve istikrarın tesisi için imkân ve kabiliyetler çerçevesinde NATO, BM ve AB bünyesinde bulunan ülkelere yapılan faaliyetleri” kapsadığı kaydedi.
Bakanlığın bütçe teklifinin gerekçesindeki “Dış Politika” programı kapsamındaki “Dost ve Müttefik Ülkelere Güvenlik Desteği” alt programının amacı ise “Uluslararası siyaset doğrultusunda ülke sonları içinde ve yurtdışında gerçekleştirilecek faaliyetler ile teknik işbirliğinin sağlanması ve deneyim paylaşımı” olarak tanımlandı. 2020 sonu prestijiyle Türkiye’nin askeri yardım ve güvenlik işbirliği yaptığı ülke sayısının 35 olduğu belirtilirken bu sayının bu yıl sonunda 36 olması öngörüldü. Geçen yılki bütçe teklifinde Türkiye’nin askeri yardım ve güvenlik işbirliği yaptığı ülke sayısının gelecek yıllarda da 35’te kalması öngörülürken bu yılki bütçe teklifinde bu sayının 2022’de 39, 2023’te 42, 2024’te ise 45’e çıkacağı kestirimi yer aldı.
BM ve NATO misyonları ile Türkiye’nin ikili antlaşmaları kapsamında Kosova, Bosna Hersek, Somali ve Lübnan ile Libya ve Katar’ın da ortalarında bulunduğu ülkelerde TSK birlikleri bulunuyor.
Cumhuriyet
