Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Zelzelelere Karşı Alınabilecek Tedbirleri Araştırma Komisyonu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye’de her an 7’nin üzerinde bir zelzelenin meydana gelebileceğini söyledi. Afet ve Acil Durum İdaresi (AFAD) Lideri Mehmet Güllüoğlu da, İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere, Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirlediklerini kaydetti.
Meclis Zelzelelere Karşı Alınabilecek Tedbirleri Araştırma Kurulu, AKP Sakarya Milletvekili Recep Uncuoğlu başkanlığında toplandı.
Kurul, AFAD Lideri Güllüoğlu, Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) İdare Heyeti Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener ve TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Abdullah Karaman’ı dinledi.
AFAD Lideri Güllüoğlu, komiteye yaptığı sunumda, hazırladıkları Türkiye zelzele haritasıyla bölgelere nazaran nasıl bina yapılacağının belirlendiğini söyledi.
SARSINTI TOPLANMA ALANLARI
Toplanma alanlarının medyada çok tartışıldığını tabir eden Güllüoğlu, “İstanbul’da 3 bin 20, Ankara’da 1715, İzmir’de 1646 olmak üzere Türkiye genelinde 18 bin 925 toplanma alanı belirledik. Bünyemizde 93 bin çadır, 196 bin yatak ve 182 bin battaniyemiz var. İstanbul’a da 500 konteyner yerleştirdik. 13 milyondan fazla şahsa de sarsıntı eğitimi verdik” dedi.
Güllüoğlu, risk azaltıcı tedbirlerin öncelenmesi, afet riskinin azaltılması kanunu çıkarılması, DASK katılımcılığının artırılması, DASK dışı afet sigortacılığının teşvik edilmesi ve yeni bir finansman modelinin oluşturulmasını talep etti.
DASK İdare Konseyi Üyesi ve Koordinatörü Erdal Turgut, Mecburî Sarsıntı Sigortası üretimi için 32 sigorta şirketi ve yaklaşık 17 bin acente ile uyum sağladıklarını belirtti.
Sarsıntı sonucunda meydana gelen hasarları tespit etmek ve tazminat ödemelerini gerçekleştirmek maksadında olduklarını kaydeden Turgut, 2020-2021 için ödeme güçlerini de 40 milyar liraya çıkardıklarını söyledi.
MTA Genel Müdürlüğü Jeoloji Etütleri Dairesi Yer Bilimleri Araştırmaları Koordinatörü Doç. Dr. Selim Özalp, Türkiye’de sarsıntıların, daha çok yerin sıvılaştığı alanlarda görüldüğünü, bu nedenle zelzele ziyanlarının azaltılması için bölgesel içerikli sıvılaşma yatkınlık haritalarının hazırlanması gerektiğini lisana getirdi.
‘DEPREM OLMAZ DENİLEN YERDE BİLE HER AN ZELZELE OLABİLİR’
Özener, son 120 yıl içinde 4 büyüklüğünün üzerinde 10 bin 965 zelzelenin meydana geldiğini, fay sınırlarının hareketli olduğunu, bunun da Türkiye’de her an 7’nin üzerinde bir zelzelenin meydana gelebileceğini gösterdiğini vurguladı.
Türkiye’nin zelzele neslinde yer aldığına dikkati çeken Özener, Hatay’da 1500 yıldır bir sarsıntının yaşanmadığını lakin Hatay dahil “deprem olmaz” denilen yerde bile zelzelenin her an olabileceğini kaydetti.
İzmir sarsıntısına işaret eden Özener, “Yaptığımız hesaplarda 7,2’nin üzerinde güç birikmiş durumda. Bizi bekleyen daha büyük zelzeleler var. O yüzden daha iyi, hazırlıklı ve koordine olmamız gerekir” dedi.
MÜMKÜN MARMARA SARSINTISI
Mümkün Marmara sarsıntısında, deniz altındaki çöküntüler nedeniyle tsunami ve heyelanların meydana gelebileceği ihtarında bulunan Özener, “Ege ve Akdeniz’de tarih boyunca tsunamiler oldu, tekrar olacaktır. Tsunami konusunda 2012’de çalışmalar yaptık. 5,5 üzerindeki zelzelelerde ikaz veriyoruz. Daima ‘Allah korusun’ diyoruz ancak Allah beşere akıl da vermiş. Bize düşen bilimin ışığında siyaseti beslemektir.” diye konuştu.
Erken ikaz sistemi ile Marmara’da 5 ile 7 saniye ortasında bir vakit kazandıklarını belirten Özener, afete hazırlık eğitimi kapsamında 3 bin 893 eğitim gerçekleştirdiklerini ve 502 bin 682 kişinin iştirakini sağladıklarını anlattı.
Medyada zelzeleyle ilgili yapılan açıklamalara değinen Özener, “Popüler olmak isteyen hocalarımız, çok enteresan şeyler söylüyor, popülarite korkusuyla konuşuyorlar. Biz programlara çıkmamayı tercih ediyoruz.” halinde konuştu.
Özener, AFAD ile Kandilli Rasathanesi ortasındaki bilgilerin farklı açıklanmasının nedenine ait ise birebir istasyonlar kullanılsa da algoritma ölçümleri nedeniyle farklı sonuçların çıkabileceğini söyledi.
Cumhuriyet
