Türkiye’nin en büyük Covid-19 dalgası: Veriler her gün rekor kıran vaka sayılarıyla ilgili ne söylüyor?

BBC

Türkiye’de 7 Nisan’da açıklanan bilgilere nazaran, günlük Covid-19 hadise sayısı ve can kaybı rekor düzeye ulaştı.

7 Nisan’da günlük olay sayısı 54 bin 740, can kaybı da 276 oldu. Böylelikle Türkiye’de birinci Covid-19 olayının görüldüğü Mart 2020’den bu yana toplam sayı 3,6 milyonun üzerine çıkarken, can kaybı da 33 bin düzeyine yaklaştı.

BBC Türkçe’nin Sıhhat Bakanlığı’nın açıklamalarından derlediği datalar, hadise sayılarının Şubat ayıyla birlikte yükselmeye başladığı ve Mart ayı başıyla birlikte de süratli bir yükseliş eğilimine girdiğini gösteriyor.

Mart ayı başıyla birlikte iktidar “kademeli normalleşme” ve yerinde karar ismini verdiği, kısıtlamaların bölgesel olarak, kademeli bir formda kaldırılmaya başlandığı bir periyoda girdi.

Ayrıyeten yeniden Mart ayı, Adalet ve Kalkınma Partisi ile Milliyetçi Hareket Partisi’nin çok sayıda kişinin iştirakiyle gerçekleştirdiği kurultayları ile Türkiye’nin farklı yerlerinde tekrar binlerce kişinin katıldığı Nevruz kutlamaları üzere toplu aktifliklerin gerçekleştirildiği bir periyoda işaret ediyor.

Bununla birlikte, Ocak ayı ortasında başlayan aşılama programı da devam ediyor. Şu ana kadar toplam 18 milyon şahsa aşı yapıldı. Bunların 10,6 milyonu birinci doz; 7,4 milyonu da ikinci doz olarak uygulandı.

Bu da nüfusun yüzde 12,6’sının birinci doz aşısını olduğu; yaklaşık yüzde 9’unun da iki doz aşısının yapıldığı manasına geliyor. En az bir doz aşı alanların toplam nüfusa oranı da yüzde 21,5.

Can kayıplarında Aralık düzeyleri

Bu tahlilde, Sıhhat Bakanlığı’nın günlük olay sayılarının tekrar açıklamaya başladığı 25 Kasım 2020 ile 7 Nisan 2021 ortasındaki datalar baz alındı.

Türkiye’de bu hafta içerisinde Covid-19 nedeniyle ömrünü yitirenlerin sayısı yine 250’nin üzerine çıkarak, rekor düzeye ulaştı.

Türkiye’de günlük vefatlar daha evvel Aralık ayının büyük kısmında 200’ün üzerinde seyretmiş ve daha sonra Şubat ayıyla birlikte 100’ün altına gerilemişti.

Günlük can kaybındaki artışın da Mart ayının sonlarıyla birlikte yükseldiği görülüyor. Bu hafta içinde açıklanan datalara nazaran, günlük can kaybındaki artış oranı yüzde 30’un üzerine çıktı.

Hasta ve Ağır hasta sayıları

Sıhhat Bakanlığı, açıkladığı datalarda bir müddettir ağır hasta ve günlük hasta sayılarına da yer veriyor. Her iki bilginin de Aralık ayına kıyasla değerli bir düşüş kaydettiği lakin son periyotta yükseliş eğiliminde olduğu görülüyor.

Bakanlık, ağır hasta bilgilerini 29 Temmuz’dan bu yana açıklıyor ve bu kavramı “oksijen saturasyonu muhakkak oranın altında olan yahut ağır bakım gerektirenler” olarak tanımlıyor.

Ağır hasta sayısında Aralık ayına nazaran değerli bir düşüş fakat Şubat ile birlikte yine başlayan bir yükseliş eğilimi gözlemleniyor.

Ağır hastaların sayısı, Aralık ortasında neredeyse 6 bine ulaşmıştı. Şubat ortasında ise 1100’e kadar geriledi.

Fakat Mart sonuyla birlikte tekrar 2000 düzeyinin üzerine çıkan ağır hasta sayısı son periyotta 2500 bandının üzerinde seyrediyor.

Günlük hasta sayısı da misal bir formda ilerliyor. Sıhhat Bakanlığı, hasta kavramını “sadece semptomlu vakalar” olarak tanımlıyor.

Aralık ayında 6 bin bandının üstünde seyreden hasta sayısı Şubat ayında 700’ün altına kadar gerilemesinin akabinde son devirde 2 bin düzeyinin üzerine çıktı.

Sıhhat Bakanlığı, Temmuz ayı sonunda günlük hadise sayısı yerine semptom gösteren ve test sonucu müspet çıkanlar olarak tanımladığı hasta sayılarını açıklamaya başlamıştı.

Lakin bu uygulamanın reaksiyon ve tenkit toplamasının akabinde 25 Kasım ile birlikte yine olay sayılarını açıklama uygulamasına geçti.

Son açıklanan datalarda, erişkin ağır bakım doluluk oranı yüzde 66,5 olarak verildi. Aralık ayında bir devir bu oran yüzde 70’in üzerine çıkmıştı.

Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, Nisan 2020’de Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde yaptığı bir açıklamada, Türkiye’de devlet ve özel hastanelerde erişkin ağır bakım kapasitesinin 25 bin 466 olduğunu belirtmişti.

Bu data baz alındığında, şu anda Türkiye’de yaklaşık 17 bin kişi ağır bakımda bulunuyor.

Testlerin müspet çıkma oranı

Türkiye’de rekor kıran bir öteki gösterge de olumlu test oranı.

Türkiye’de şu anda günlük test sayısı 300 binin üzerinde seyrediyor. Sıhhat Bakanlığı’nın rehberlerine nazaran, Türkiye’de hem semptom göstererek başvuran şahıslara hem de temas takip çalışmaları sonucunda test sonucu olumlu çıkan şahıslarla temasta olduğu tespit edilenlere test yapılıyor.

Son datalar, yapılan testlerde müspet çıkma oranının yüzde 18’in üzerine çıktığına işaret ediyor. Bu oran, Türkiye’nin yine hadise sayısını açıklamaya başladığı Kasım ayı sonundan bu yana ulaşılan en yüksek düzey.

Vilayetlere nazaran artış oranları

Sıhhat Bakanlığı’nın Şubat ayında açıklamaya başladığı bir öteki data de vilayetlere nazaran 100 bin kişilik nüfusa düşen haftalık olay sayısı.

Birinci datanın açıklandığı 8-14 Şubat haftasından başlayarak sekiz defa vilayetlere nazaran haftalık bilgiler açıklandı. Haftadan haftaya kimi vilayetlerde önemli artışlar, kimi durumlarda da düşüşler olduğu görülüyor.

Lakin birinci hafta ile en son açıklanan haftaya ilişkin datalar kıyaslandığında ise yedi vilayet hariç, sekiz haftada kentlerin tamamında artış oranı yüzde 100’ün üzerinde gerçekleşti. Artış oranının yüzde 100’ün altında kaldığı Burdur, Mersin, Şanlıurfa, Trabzon, Adana, Karaman ve Rize olarak sıralanıyor.

27 Mart-2 Nisan tarihindeki bilgiler, Eskişehir, Çankırı, Çanakkale ve Kastamonu’da haftalık olay artış oranının 8-14 Şubat haftasına kıyasla yüzde 1000’i aştığına işaret ediyor.

İstanbul’da artış oranı yüzde 880’in, Ankara’da yüzde 660’ın ve İzmir’de de yüzde 390’ın üzerinde oldu.

Cumhuriyet