Uluslararası bilim sitesinden Bulu’nun tez analizi: ‘Tezin bir bölümünün yüzde 50’si özgün değil’
Bilim danışmanı Elizabeth Bisk’in kendine ilişkin blogu Science Integrity Digest’te (Bilim bütünlüğü özeti sitesi) kaleme aldığı yazısında AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Boğaziçi Üniversitesi’ne rektör olarak atanan eski AKP milletvekili aday adayı Prof. Dr. Melih Bulu’nun doktora tezindeki intihal savlarını kıymetlendirdi.
“İstanbul’un en iyi üniversitelerinden Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri ve öğretim üyeleri, Melih Bulu’nun yeni lider olarak atanmasının akabinde bu hafta protesto etti” kelamları ile başladığı yazısında Bik şunları kaydetti:
“Bulu’nun atanması, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yakın bir müttefiki olduğu için akademik olmaktan çok siyasi olmakla eleştirildi. Atamayı eleştirenler ayrıyeten, yayınlanan makalelerinde ve doktora tezinde intihal yapmakla suçladı. Bulu’nun işletme idaresi alanında doktora derecesi var. Bu haftaki protestolar sırasında, 2003 yılına ilişkin tezi bir Türk arşiv sitesinden ansızın kayboldu.
Burada, bu suçlamaların gerçek olup olmadığı görmek için Bulu’nun tezine daha yakından inceledim.
Twitter kullanıcısı @06JAnk, Bulu’nun doktora tezi üzerine, tezin ve eski kaynakların yan yana ekran imajlarını gösterdikleri bir seri paylaştı.”
Tüm bu karşılaştırmaların, bütün paragrafların sözün tam manasıyla belirli bir kaynaktan kopyalandığını gösterdiğini belirten Bik, “Paragraflardaki alıntıların sonlarında genelde kaynaklar belirtilir fakat kelam konusu Twitter serisinde gösterilen kısımlardaki alıntıların hiçbirinde tırnak işareti kullanılmamış. Öbür bir Twitter kullanıcısı, @Aslan_D_U, Bulu’nun MSc tezinin de büyük ölçüde intihal içeren metinler içerdiğini gösteren emsal bir paylaşım serisi yazdı. Bunun üzerine Bulu’nun doktora tezine daha yakından bakmaya karar verdim. Doktora tezi, bir yüksek lisans öğrencisinin yalnızca araştırması hakkında yazabileceği değil, birebir vakitte şimdiki literatürü okuyup anlayabildiğini ve kendi kelamlarıyla yine tabir edebildiğini gösterdiği yerdir” dedi.
Bil öncelikli olarak, 2000 yılına ilişkin Gulati, Nohria, and Zaheer, Strat. Mgmt J kaynaklı makale ile Bulu’nun 2003 yılında yazdığı doktora tezi karşılaştırdı. (Sağdaki yazı Bulu’ya ait)
Arından 1999 yılında kaleme alınan “Lakhal, Martel, Oral ve Montreuil, European Journal of Operational Research 118” kaynaklı makale ile Bulu’nun 2003 yılına ilişkin doktora tezini karşılaştırdı. (Sağdaki yazı Bulu’ya ait)
Bik, Bulu’nun tezinin bilhassa 3’üncü bölümündee, doktorasını tamamladığı yıl olan 2003’ten evvel yayınlanan makale ve kitaplarda bulunan metinlerle tıpkı olan birkaç paragraf içerdiğini kaydetti.
Aşağıdaki fotoğrafta, Bulu’nun tezinin 3’üncü kısmında eski kaynaklarla birebir olduğunu belirlenen paragraflar, farklı kaynak farklı renkte olacak halde çizilmiş:
Kopyalanan metnin gerçek ölçüsünün üstte belirtilenden daha fazla olabileceğinden şüphelendiğini söyleyen Bilk, son olarak şu tabirleri kullandı:
“Google Scholar’ın 2003 öncesinden indekslenmiş çok az makalesi var üzere görünüyor. Metnin bir kısmı 2003’ten sonra yayınlanan öteki doktora tezlerinde tam manasıyla yer alıyor, bu da birtakım paragrafların lisansüstü öğrenciler ortasında epey tanınan olduğunu gösteriyor olabilir.
Doktora tezinin kısımları özgün görünse dahi birkaç paragraf hakikaten eski makaleler ve kitaplardan alınan metinlerle birebirdir. İntihal yüzdesini pahalandırmak zordur, zira birçok eski kaynak metin yahut OCR taramalı PDF’ler olarak mevcut değildir ve bu nedenle aranması zordur. Fakat görünen o ki 3’üncü kısım metninin yaklaşık yüzde 30-50’si özgün değil.“
Cumhuriyet