Covid aşısı, İsrail ve Filistin arasındaki eşitsizliği gözler önüne serdi

ReutersKudüs’te aşı yapmaya hazırlanan bir sıhhat çalışanı.

Doğu Kudüs’teki Augusta Victoria Hastanesi’nde çalışan Hekim Fadi El Atraş, “Ben aşı oldum fakat rahatlayamadım. Bir eşitsizlik sorunu var” diyor.

İsrail’de, El Atraş’tan çok da uzak olmayan bir noktada halk, dünyanın öteki tüm bölgelerine kıyasla daha süratli aşılanıyor.

Lakin Fadi El Atraş’ın çalıştığı yerde, İsrail tarafından işgal edilen Filistin topraklarında çok farklı bir görünüm var.

Dr. El Atraş, “Hastalarımıza, Batı Şeria ve Gazze’deki ailelerimize aşı yapamıyoruz. Siz kendiniz aşı olup, halkınızın öbür kesitleri aşı olamadığında memnun olamıyorsunuz” diyor.

BBCDr. El Atraş hastalarıyla konuşurken.

İsrail, Dr. El Atraş üzere hekimlere aşı yapıyor ancak Batı Şeria ve Gazze’den gelen hastalar aşılanmıyor.

Ve bu durumun ortaya çıkarttığı tıbbi ve ahlaki sonuçlar, çok sayıda insanı kaygılandırıyor.

Sorumluluk

ReutersAşılanma suratında, dünya genelinde büyük farklılıklar var.

Batı Şeria ve Gazze’deki aşılama programından kimin sorumlu olacağına dair bir uzlaşma yok.

Kimileri, bir bölgeyi işgal eden gücün, ki bu durumda bu güç İsrail, kamu sıhhatinden sorumlu olması gerektiğini söyleyen Cenevre Sözleşmesi’ne dikkat çekiyor.

Kimileriyse, 1993’te İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü ortasında varılan Oslo Anlaşmaları’na işaret edip, Filistin İdaresi’nin sorumlu olması gerektiğini belirtiyor.

Lakin türel ayrıntılar ne olursa olsun, gerçek İsrail hükümetinin Batı Şeria ve Gazze’de aşılama programı başlatmadığı. Filistin İdaresi ise yardım istemedi. Kimileri, zayıf görünmek istemedikleri için yardım istemediklerine inanıyor.

Farklılık

BBCMuhammed, İsrail’de inşaatlarda çalışan çok sayıda Filistinli’den biri.

Mohammed Amro için tüm bu olup bitenler, ailesini aylarca görememiş olması demek.

Amro, Batı Şeria’daki El Halil kentinde yaşayan bir Filistinli ve inşaatlardaki işini elinde tutabilmek için İsrail’de kalıyor.

“Tabii ki Arap da olsak, Yahudi de olsak hepimiz bekliyoruz. Aşı olsam virüse karşı bağışıklık kazanırım ve aileme geri dönebilirim” diyor.

İsrail’de birçok öteki bölümde olduğu üzere inşaat kesimi de Batı Şeria’dan gelen çok sayıda emekçiye bağımlı.

İsrail İnşaatçılar Birliği Lideri Raul Brugo, “İnşaat işlerinde çalışan 65 bin Filistinli çalışana bağımlıyız ve onlara gereksinimimiz var. Zira, onlar olmadan inşaat yapamayız” diyor.

Brugo, şu andaki durumun hem iktisat hem de sıhhat açılarından sağduyusuz bir yaklaşım olduğunu düşünüyor:

“Bence mantık tüm İsrail halkıyla en azından bizimle çalışan Filistinlilerin aşılanması gerektiğini söylüyor. Birinci olarak insanlık bunu gerektirir. Zira komşuyuz ve ekonomik açıdan çok iyi durumda değiller”

Bu görüşü Dr. Fadi de paylaşıyor:

“Birlikte yaşıyoruz ve neredeyse hiç hudut yok. İsraillileri aşılayıp, Batı Şeria ve Gazze’deki Filistinlileri aşılamazsanız, enfeksiyon zincirini kıramazsınız ve salgınla çok iyi çaba edemezsiniz”

Tavırda değişiklik yok

ReutersFilistin İdaresi Rusya’dan aşı satın alıyor.

Lakin İsrail hükümeti fikrini değiştirecekmiş üzere görünmüyor.

İsrail Sıhhat Bakanı Yuli Edelstein, “Filistin Sıhhat Bakanı’nın sorumluluğu tam olarak ne? Akdeniz’deki yunuslara bakmak mı?” diye soruyor.

Edelstein, “Bazı aşıların direkt Filistin’de korona hastalarıyla çalışan sıhhat gruplarına gönderilmesine onay verdim. Yasal bir zorunluluğumuz olduğunu düşündüğümüzden değil, hekimleri ve hemşireleri bu evrede aşılanmadıklarından” diye de ekliyor.

Fakat İnsan Hakları İzleme Örgütü’nün İsrail ve Filistin Yöneticisi Ömer Şakir buna katılmıyor.

“İsrail 24 Ocak Pazar prestijiyle 3,5 milyon kişiyi, vatandaşlarının yüzde 40’ını aşıladı. Buna Batı Şeria’da yaşayan Yahudi yerleşimciler de dahil lakin 4,5 milyon Filistinliye aldırış edilmiyor.”

Dünya Sıhhat Örgütü’yle birlikte çalışan Filistin İdaresi, aşı satın alabilmek için Rusya’yla görüştü.

Mart ayı prestijiyle acil kullanım onayı verdikten sonra, 50 bin bireye yapılması için Sputnik V aşısı sipariş ettiler.

Hayatın birçok alanında olduğu üzere, koronavirüs de her iki tarafın birbirlerine ne kadar bağımlı olduklarını ve bölünmeleri bir kere daha gözler önüne serdi.

Cumhuriyet