Bayana şiddet, hayvanlara, çocuklara şiddet… Yazıyoruz, meydanlarda bağırıyoruz: Hayırrr… Bitmiyor, bu ülkede her gün şiddet artarak devam ediyor. Ayşegül Yalçıner ve Ali Yalçıner’in kurduğu Kadıköy Halk Tiyatrosu, kuruldugu günden bugüne “Mor” isimli oyun ile bayana şiddeti sahneye taşıyor. Oyun, sığınma konutunda yaşayan beş bayanın yaşanmış öyküsünü anlatıyor. Ali Yalçıner’in yazıp yönettiği oyunda, Ayşegül Yalçıner, Canan Tuğaner, Eda Özdemir, Hafize Balkan, Eser Rüzgâr rol alıyor. “Mor” bugün çevrimiçi saat 20.30’dan, 24 Ocak Pazar 22.00’ye dek Biletix üzerinden bilet alınıp www.seyretix.com adresinden izlenebilir. Ayşegül Yalçıner ile tiyatroyu, “Mor”u ve bayanı konuştuk.
– Kadıköy Halk Tiyatrosu’nun nasıl kurulduğunu anlatır mısınız?
Ben 99 yılından beri bir dönem bile orta vermeden tiyatro yapıyorum, konservatuvar mezunuyum. Keza eşim Ali Yalçıner de yaklaşık 20 yıldır çeşitli özel tiyatrolarda çalışıyor. Yıllara yayılan deneyimle kendi lisanınızı oluşturuyorsunuz. Anlatmak istediklerimizi en rahat biçimde kendi tiyatromuzda anlatabileceğimizi düşündüğümüz için Kadıköy Halk Tiyatrosu’nu kurduk. Bir de işin ekonomik boyutu var natürel. Öteki tiyatrodan aldığınız yevmiyeyle İstanbul’da yaşayabilmek çok sıkıntı.
– Yanılmıyorsam tiyatro dördüncü yılına girdi. Tiyatronun finansmanını nasıl sağlıyorsunuz?
Sponsorsuz, maddi takviyesiz yola çıkmak mecnun işi üzere görünse de yıllardır büsbütün kendi yağımızda kavruluyoruz. Bazen öteki tiyatrolarda oyuncu olarak kazandığımız yevmiyeyi tiyatromuzun harcamaları için kullanıyoruz, bazen oynadığımız reklam sinemasından elde ettiğimiz geliri tiyatromuzun masrafları için aktarıyoruz. Tiyatroda o denli sanıldığı üzere çok büyük gelirler elde etmek mümkün değil. Projemiz hoşsa, seyircimiz seviyorsa, salon doluyor ve masraflar karşılanıyorsa bizim için kâfi.
– Neden “Mor” oyunu?
Dört dönemdir oynuyoruz Mor’u. Biz Kadıköy Halk Tiyatrosu olarak toplumsal gerçekçi işler sahnelemeyi tercih ediyoruz. Mor da toplumumuzun kanayan yarası bayana şiddeti husus alıyor. Her gün okuduğumuz bayan cinayeti haberleri içimize kaygı olduğu için Mor’u seçtik.
– İsmi olmayan beş bayanın kıssası evet ancak siz “Mor” oyununda ne anlatıyorsunuz seyirciye!
5 bayan, 5 yaşanmış öykü diyebiliriz Mor için. Oyundaki karakterlerin bilhassa ismi yok, bilhassa vakit, yer belirtmedik zira hepimizin kıssası. Bu karakterler hayatının belirli bir periyodunda erkek şiddetine maruz kalmış. Kimi eşinden, kimi işvereninden, kimi sevgilisinden, kimi babasından baskı, taciz görmüş. Ve ekonomik durumları, eğitim seviyeleri ne olursa olsun hepsi nihayetinde sığınma meskeninde. Bayan olarak ne kadar farklı görünürsek görünelim, eğitim seviyemiz, ömür şartlarımız ne olursa olsun hepimizin ortak noktası bayan olmak. Bizler yaşadığımız tacizleri, uğradığımız baskıyı kendimizle bile paylaşmıyoruz. Mor’da susmamamız gerektiğini anlatıyoruz.
– Canlandırdığınız karakterden bahseder misiniz?
Benim canlandırdığım karakter aile baskısıyla amcasının oğluyla evlendirilmiş bir bayan. Bu bayan hem amcasından hem kocasından fizikî şiddet görüyor. Küçük bir kasabada yaşarken gönlü bir oğlana kayıyor. Memnunluk ümidiyle onunla büyük kente kaçıyor. Sonra âşık olduğu erkek arkadaşlarına peşkeş çekiyor bayanı. Tecavüzler, baskı, aşağılama derken pavyona satılıyor. En sonunda sığınma konutuna kaçıyor. Bir kurguymuş üzere gelse de oynadığım bayan gerçek. Aslında oyundaki bütün bayanlar gerçek. Ve bu 5 bayanın birbirinden trajik öykülerini var Mor’da.
– Pandemi süreci elbet sanatı olumsuz etkiledi. Bu süreçle nasıl başa çıkıyorsunuz?
Acılı geçen 10 ay ve daha ne kadar süreceği meçhul. İşin ekonomik tarafı bir yana manen çok yıpratıcı. Zira biz sahneye çıktıkça varız. Seyircimizle buluşmayı dört gözle bekliyoruz. Gelgit halindeyiz açıkçası… Ümitsizliğe kapılmamak, işimize odaklanmak, üretmek için geçen kasımda pandemiye karşın yeni oyunumuz Celile’nin prömiyerini gerçekleştirdik. Hafta sonu yasakları ve akşam 9 sokağa çıkma yasağı yüzünden perde açamaz duruma geldik. Oyunlarımız genelde hafta sonu ya da hafta içi 20.30’da olduğu için durduk. Zira doğal olarak cuma akşamı beşerler işten çıkıp, trafiğe takılmadan meskenine gitmek kaygısında oluyorlar. Süreksiz tahlil olarak oyunlarımızdan Mor’u online gösterime açtık.
Cumhuriyet
