Tasarruf finansman şirketlerinin denetimini içeren kanun teklifinin 12 maddesi kabul edildi

Kabul edilen hususlara nazaran, Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na, kurulması öngörülen tasarruf finansman faaliyetine ait yapı ve süreçlerin daha iyi anlaşılabilmesi için “organizasyon ücreti”, “tahsisat”, “tasarruf finansman faaliyeti” ile “tasarruf fon havuzu” üzere kavramlar eklenecek.

Genel Şurada kabul edilen önerge doğrultusunda yapılan değişikliğe nazaran, “organizasyon ücreti”, müşterilerin tasarruf finansman mukavelesi kapsamında tasarruf finansman faaliyeti ve tasarruf fon havuzunun idaresi karşılığında ödeyecekleri meblağ olarak tanımlanacak.

“Tahsisat”, tasarruf finansman mukavelesi uyarınca, tahsisata hak kazanılmasına ait şartların yerine gelmesi kaidesiyle müşterinin tasarruf birikimlerinin ve kontrat kapsamında taahhüt edilen finansman meblağının müşterinin, mirasçısının yahut vekilinin konut, çatılı iş yeri yahut taşıt edinmesi gayesiyle satıcı pozisyonundaki üçüncü şahıslara hesaben ödenmesini kapsayacak.

“Tasarruf finansman faaliyeti”, bir mukavele kapsamında evvelce belirlenen şartların gerçekleşmesi koşuluyla konut, çatılı iş yeri yahut taşıtın edinimi için faizsiz finansman asıllarına nazaran makul bir mühlet tasarruf edilmesi, müşterilere finansman kullandırılması ve toplanan tasarrufların idaresini içerecek.

“Tasarruf fon havuzu” ise makul bir devirde tasarruf finansman şirketi nezdindeki birikmiş tasarruflar ve finansman geri ödemelerinden oluşan fiyatlar toplamından, tahsisat olarak verilmiş meblağlar ile tasarruf geri ödemelerinin düşülmesinden sonra kalan fiyatı tanımlayacak.

Tasarruf finansman şirketlerinin, kontrol ve nezarete elverişli, faaliyetlerini emin ve emniyetli halde icra edebilecek, bölümde inanç ve istikrara ziyan vermeyecek bir paydaşlık yapısına, iyi idareye, kâfi mali güce, gerekli tertip yapısına sahip olması amaçlanıyor. Bu kapsamda kelam konusu şirketlerin kuruluş müsaadeleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) en az 5 üyesinin birebir taraftaki oyuyla verilecek.

MİNİMUM SERMAYE FİYATI 100 MİLYON LİRA OLACAK

Tasarruf finansman şirketlerinin taban sermaye meblağı 100 milyon lira olarak düzenlenecek ve BDDK’ye aşikâr standart ve sınırlamalar getirme yetkisi verilecek.

Tasarruf finansman şirketleri sırf konut, çatılı iş yeri yahut taşıt ediniminden doğan borçları finanse edebilecek. Bu şirketler, tasarruf finansman kontratları dışında finansman sağlayamayacak ve sırf yurt içinde tescil edilmiş konut yahut taşıt alımlarını finanse edebilecek.

Tasarruf finansman şirketlerinin birleşme, periyot, bölünme ve iradi tasfiyeleri; BDDK’nin kontrolünde, mevcut yükümlülüklerini yerine getirebileceğine ait bir plan sunması, müşterilerine olan finansman yükümlülükleri dahil olmak üzere tüm yükümlülüklerinin yerine getirilmesi koşuluyla gerçekleşebilecek. Bu şirketler, tasfiye sürecinde yeni müşteri edinemeyecek, sunulan plana uyulmaması yahut kelam konusu süreçlerin müşteri hak ve menfaatlerini ziyana uğratacağının tespiti halinde BDDK kararıyla iradi tasfiye müsaadesi iptal edilecek.

Şirketlerin faal kalitesinin ve gelir-gider istikrarının bozulması hasebiyle öz kaynaklarının faaliyetlerin emin halde yürütülmesine mahzur olacak formda bozulması ya da şirket idarelerinin basiretsizliği nedeniyle maruz kalınan risklerin değerli ölçüde artması yahut mali bünyeyi zayıflatabilecek biçimde ağırlaşması hallerinden birinin BDDK’ce tespit edilmesi halinde şirketten ek önlemler alması istenebilecek.

Tasarruf finansman şirketleri, tasfiyeleri halinde tasarruf sahiplerine ödenmek üzere, tahsil ettikleri tertip fiyatlarının binde beşini gelir hesaplarından ayırmak zorunda olacak. BDDK, bu oranı firma bazında üç katına kadar artırmaya ve uygulanmasına ait metot ve temelleri belirlemeye yetkili olacak.

MÜŞTERİYE CAYMA VE KONTRATTA FESİH HAKKI

Kanun teklifiyle Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na, “tasarruf finansman sözleşmesi” başlıklı unsur eklenecek.

Hususla, tasarruf finansman mukavelesinin kapsamı belirlenecek. Müşteri, kontrat imzalanmasını takip eden 14 gün içinde rastgele bir münasebet göstermeksizin cayma hakkına sahip olacak. Bu durumda iştirak bedeli dahil tüm tasarruf geri ödenecek.

Müşteri, tasarruf finansman mukavelesinin tasarruf devri bitimine kadar kontratta fesih hakkına sahip olacak. Bu kapsamda iştirak bedeli şirkette kalacak, öteki tasarrufları geri ödenecek.

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu’na, tasarruf finansman faaliyetinin kapsamını belirleyen husus eklenecek. Bu kapsamda şirket fon havuzunu kendi operasyonel hesaplarından ayırmak zorunda olacak. Fon havuzundaki paralar emeli dışında kullanılamayacak ve haczedilemeyecek. Şirketler, faizsiz asıllara nazaran faaliyet gösterecek.

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Birliğinin ismi “Finansal Kurumlar Birliği” olarak değiştirilecek ve varlık idare şirketleri ile BDDK nezaret ve kontrolüne tabi başka kuruluşlardan uygun görülenler Birliğe üye olabilecek.

Teklifle, tasarruf finansman müşterilerinin mukavele fesih ve mukaveleden cayma haklarını kullanmaları durumunda birikimlerinin iade edilmesini engelleyen şahıslara yönelik ve zimmet cürmü işleyen tasarruf finansman şirketi yönetici ve mensuplarına yönelik isimli ceza kararları de düzenleniyor.

Bu kapsamda cayma ve mukavele fesih hakkına alışılmamış süreç yapılması halinde, 62 bin 500 liradan az olmamak üzere terslik oluşturan süreç meblağının 5 katına kadar, “tasarruf finansman sözleşmesi” kapsamında muhalif süreç yapılması halinde ise 25 bin liradan 50 bin liraya kadar idari para cezası uygulanacak.

BDDK’nin ilgili Cumhuriyet Başsavcılığını muhatap talebi üzerine, sulh ceza hakimince, dava açılması halinde davaya bakan mahkemece iş yerlerinin faaliyetleri ve reklamları süreksiz olarak durdurulacak, ilanları toplatılacak.

Bu tersliklerin internet ortamında gerçekleşmesi halinde BDDK tarafından içeriğin çıkarılması yahut erişimin engellenmesi kararı verilebilecek. Karar uygulanmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumuna gönderilecek.

Müsaadesiz tasarruf finansman faaliyetinde bulunan şirketler hakkında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Konseyi tasfiye kararı verebilecek.

Alınması gereken müsaadeleri almaksızın tasarruf finansman faaliyetlerinde bulunan şahıslar, 2 yıldan 5 yıla kadar mahpus ve 5 bin güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

YENİ BİR HUSUS EKLENİYOR

Kontrat imzalanmasını takip eden 14 gün içinde cayma hakkını kullanan müşteriye tertip fiyatı dahil, aldığı meblağın tamamını 14 gün içinde iade etmeyen, fesih hakkını kullanan müşteriye belirlenen müddet içinde toplam birikim meblağını iade etmeyen yahut mukaveleyi tek taraflı fesheden şirketler, 6 aydan 2 yıla kadar mahpus ve 500 güne kadar isimli para cezası ile cezalandırılacak.

Meclis Başkanvekili Haydar Akar, teklifin birinci kısmında yer alan unsurların kabul edilmesinin akabinde birleşime orta verdi. Ortadan sonra komitenin yerinde olmaması üzerine Akar, birleşimi bugün saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.

Cumhuriyet